چه کسانی از متوفی ارث می‌برند؟ – طبقات ارث – قاسم نجفی بابادی

این مقاله برگرفته از سایت اموزش همگانی حقوق می باشد

از جمله مواردی که فرد، چه راضی باشد چه راضی نباشد، اموالش به دیگران می‌رسد مربوط به ارث است. آن‌چه در این میان اهمیت دارد، آشنایی با طبقات ارث و هم‌چنین، نحوه‌ی تقسیم ارث میان آن‌ها است. در این مطلب ابتدا شما را با طبقات ارث (یعنی ترتیب قانونی و شرعی اشخاصی که ارث می‌برند) آشنا خواهیم نمود.

در عالم حقوق اصل بر آن است که اموال هیچ‌کس را نمی‌توان بدون رضایت وی به دیگری داد، مگر این‌که در موارد خاصی قانون این اجازه را داده باشد. از جمله مواردی که فرد، چه راضی باشد چه راضی نباشد، اموالش به دیگران می‌رسد مربوط به ارث است که در قانون و شریعت اسلام احکام ویژه‌ای دارد. بنابراین، هیچ شخصی نمی‌تواند قبل از فوت خود، یکی از وارثین یا همه‌ی آنها را از ارث محروم کند. وصیت‌های وی نسبت به اموالش نیز فقط تا یک‌سوم آن اموال معتبر است. در این نوشته سعی خواهیم کرد نظام و احکام ویژه‌ی قانون مدنی در این بخش را که منطبق با شریعت اسلام است، توضیح دهیم.

چه کسانی از متوفی ارث می‌برند؟

همانطور که می‌دانیم ارث متعلق به خویشاوندان نَسَبی متوفی است؛ یعنی کسانی که با متوفی رابطه‌ی خونی دارند و تنها کسی که از این قاعده مستثنی است، همسر متوفی می‌باشد که در هر صورت از وی ارث خواهد برد.

خویشاوندان نَسَبی هر فرد مطابق یک قاعده‌ی کلّی در قانون به سه طبقه تقسیم می‌شوند که این سه طبقه، به ترتیب نزدیک‌تر بودن به فرد متوفی مرتّب شده‌اند. این طبقات مطابق ماده ۸۶۲ قانون مدنی عبارت‌اند از:

۱. پدر، مادر، فرزندان(و نوه‌های فرد، در جایی که همه‌ی فرزندان وی فوت کرده باشند)

۲. پدربزرگ، مادربزرگ، برادران و خواهران(و فرزندان برادران یا خواهران در جایی که خود برادران یا خواهران وی همگی فوت کرده باشند)

۳. عموها، عمه‌ها، دایی‌ها، خاله‌ها(و فرزندان آن‌ها در جایی که فرد، همه‌ی افراد نام برده در این طبقه را از دست داده باشد)

به این دو نکته توجه داشته باشید که:

اولاً اگر حتی یک نفر از طبقه‌ی اول وجود داشته باشد، هیچ ارثی به طبقات دیگر نمی‌رسد و هم‌چنین، اگر وارثی در طبقه یک وجود نداشت، باید به سراغ طبقه‌ی دوم برویم و تنها در صورتی که هیچ وارثی در طبقه‌ی اول و دوم پیدا نشود، نوبت به ورّاث طبقه‌ی سوم می‌رسد.

ثانیاً همسر متوفّی، همیشه در کنار خویشاوندان نَسَبی وی(طبقات سه‌گانه‌ی ذکرشده) ارث خواهد برد و حتی در مواردی که هیچ فردی از خویشاوندان طبقات سه‌گانه‌ی متوفّی زنده نباشد، می‌تواند در برخی از موارد، تمام ارث را مالک شود.

مقالات مرتبط

نحوه‌ی تقسیم ارث در میان ورّاث طبقه‌ی اول – سهم الارث طبقه اول – قاسم نجفی بابادی نکاتی که برای خرید املاک موروثی باید به آنها توجه کرد – قاسم نجفی بابادی اموال معاف از مالیات بر ارث – قاسم نجفی بابادی آیا خیار شرط به ورثه به ارث می رسد؟ – قاسم نجفی بابادی