ابهامات شرعی و قانونی در تعهدنامه محضری اتباع خارجی برای اخذ گواهینامه – قاسم نجفی بابادی

نویسنده: دکتر بهمن کشاورز  

اخذ تعهدنامه محضری یکی از مشکلاتی است که توسط غیر ایرانی های ساکن کشورمان گزارش شده و تحقیقات ما نیز نشان می دهد که در شهرهای مختلف به خصوص در مشهد مقدس پلیس تمام متقاضیان اخذ گواهینامه را ملزم می کند با پرداخت مبلغ 25 هزار تومان تعهد را در محضر امضا کرده و ارائه دهند .  

➰ در نگاه اول متن این تعهدنامه بسیار سخت گیرانه به نظر می آید وعلیرغم اینکه اتباع غیر ایرانی حق اشتغال به کار در ایران را ندارند و دریافت گواهینامه که نوعی تائید مهارت است نیز برای آنان اجازه اشتغال ایجاد نمی کند حال در اینکه چه ضرورتی وجود دارد تا برخی از اتباع (تعهد نامه در برخی شهرها اخذ نمی شود برای مثال بسیاری طلاب ساکن قم حتی نمیدانند تعهد نامه محضری چیست!) با صرف مبلغ 25 هزار تومان تعهدی دوباره بدهند را باید در شرع قانون و جستجو کرد.   

اخذ این تعهدنامه صورت قانونی نیز ندارد، و رعایت قانون اساسی کشور نیز بر تمام افراد جامعه (اعم از ایرانی وغیر ایرانی) لازم است. با این حساب دلیل اینکه چرا فقط از اتباع و به طور خاص (اکثرا) در شهر مشهد چنین تعهد نامهای دریافت میشود سوالی است که مسئولین باید پاسخ آن را بدهند.

آیا نوشتن واژه «کلیه قوانین کشور جمهوری اسلامی ایران» و خارج شدن تعهد نامه از قوانین راهنمایی ورانندگی برای ارائه گواهینامه خلاف مقررات نیست؟ با این جمله اگر اتباع حتی یک شاخه گل بچینند نیز اقامت و گواهینامه خود را از دست خواهند داد.

✔️ واضح است که همه مردم مکلفند قوانین را رعایت کنند واین نیازی به تصریح مجدد ندارد ولی اگر در موردی تاکید موکد لازم باشد- هرچند بیهوده به نظر می رسد- بلامانع است

آیا نوشتن واژه « جابجایی مسافر داخل یا خارج ازشهر، یا حمل بار» عمومیت دارد؟ برای مثال اگر اتباع خارجی خانواده خود را سوار کنند نیز مسافر سوار کرده اند یا حتما باید جابجایی پول صورت بگیرد تا سرنشین مسافر تلقی شود؟ در مورد حمل بار آیا می توان کیف و ساک شخصی فرد را نیز بار به حساب آورد؟

✔️به طور کلی وقتی صحبت از حمل مسافر یا بار ، منع و نهی می شود بنابر تبادر منظور حمل مسافر در قبال دریافت اجرت و حمل بار نامتعارف به عنوان کار است نه آنچه راننده در مورد خویشان خود و محمولات شخصیاش انجام میدهد.

آیا شخص می تواند حق هر گونه اعتراض را از خود سلب نماید؟ این قانونی است که انسان چنین حق خدادادی را برای دریافت گواهینامه منکر شود.

✔️  اینکه از فردی تعهد بگیرند در موردی حق اعتراض و مراجعه به دادگاه ندارد معمولا مورد قبول مراجع قضایی نیست واگر موجبی بر ایراد و اعتراض و طرح شکایت و دعوا باشد دادگاهها به آن رسیدگی می کنند، (مگر اینکه دعوا یا دعاوی را طرفین به صلح ختم کنند و در مورد آن اسقاط حق کرده باشند که چون صلح عقدی لازم است به آن عمل خواهد شد) ولی باید دقت کنیم که این تعهد ارتباطی به موضوع صلح ندارد.

مهمترین پرسش و سوال پایانی ما این است آیا اخذ چنین تعهدی برای ارائه گواهینامه رانندگی صورت قانونی دارد؟ به عبارت دیگر آیا اشکالی به این تعهد نامه وارد است؟

✔️  طبق توضیحات فوق چنین تعهدی از کسانی که متقاضی گواهینامه هستندموجبی ندارد مگر اینکه در کشوری دادن گواهینامه رانندگی به خارجیان ممنوع یا موکول به احراز شرایط خاص باشد که در کشور ما ظاهرا چنین نیست.  

مقالات مرتبط

قانون اجرای احکام مدنی – قاسم نجفی بابادی قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی دیوان محاسبات کشور از چه اعضایی تشکیل شده است؟ – قاسم نجفی بابادی قلمرو صلاحیت دیوان عدالت اداری در نظارت بر آرا و تصمیمات مراجع اختصاصی اداری