تشریح ماده 22 شرایط عمومی پیمان – قاسم نجفی بابادی

ماده 22 شرایط عمومی پیمان

 

ماده 22 شرایط عمومی پیمان

ماده 22. ترتيب گردش مدارك، نقشه ها و ابلاغ دستور كارها

الف ) تمام نقشه ها، مشخصات، دستورالعمل ها و استاندارهاي فني كه داراي مهر و امضاي مهندس مشاور است، به تعداد نسخه هاي درج شده در اسناد و مدارك پيمان و در صورتي كه در اسناد و مدارك پيمان تعداد نسخه معين نشده باشد، در دو نسخه، بدون دريافت هزينه، در اختيار پيمانكار قرار مي گيرد. در صورت نياز پيمانكار، نسخه هاي اضافي به هزينه او تكثير مي شود.

پيمانكار بايد يك نسخه از نقشه ها و مشخصات، با آخرين تغييرات آنها را هميشه در كارگاه نگه داري كند، تا در صورت لزوم، به منظور بازرسي كارها در اختيار مهندسين مشاور، كارفرما يا نمايندگان آنها قرار گيرد. نسخه اصل نقشه ها و مدارك، تا پايان كار نزد مهندس مشاور باقي مي ماند.

ب) پيمانكار موظف است كه پيش از آغاز هر قسمت از كار، تمام نقشه ها، دستورالعملها و ديگر اسناد و مدارك فني مربوط به آن قسمت با دقت مطالعه  كند و اندازه درج شده در نقشه ها را كنترل نمايد، به نحوي كه هيچ گونه ابهامي ز نظر چگونگي اجراي كار براي خود و كاركنانش باقي نماند. به طور كلي، كمبود نقشه براي هر قسمت از كار هرگز از تعهدات پيمانكار مبني بر اجراي كامل كار نمي كاهد. در صورت مشاهده اشتباه در اندازه ها يا هرگونه ابهام يا كسري در مدارك، نقشه ها و دستورالعملها، پيمانكار بايد به موقع رفع نقض آنها را از مهندس مشاور درخواست كند. مهندس مشاور موظف است كه با توجه به برنامه زماني اجراي كار، براي تكميل نقشه ها و ابلاغ به پيمانكار اقدام كند.

ج) هرگاه پيمانكار در مورد درستي نقشه ها و محاسبات يا دستور كارها، يا مشخصات مصالح و تجهيزاتي كه بنا به دستور كارفرما از منابع معيني تحصيل مي شود ايرادي داشته باشد، بايد با توجه به برنامه زماني تفصيلي، مراتب را با ذكر دليل به اطلاع مهندس مشاور برساند. در صورتي كه مشاور، درستي مدارك پيشگفته را تائيد كند، ولي پيمانكار همچنان نسبت به آنها ايراد داشته باشد، پيمانكار بايد موضوع را به كارفرما منعكس كند و پس از دريافت نظر كارفرما، طبق نظر انجام دهد. در چنين حالتي، پيمانكار فقط مسئول اجراي درست كار است. و در مورد صحت نقشه ها، مشخصات، محاسبات و دستور كار هاي مربوط، مسئوليتي ندارد. هزينه رفع عيب و نقص در چنين مواردي به عهده پيمانكار نمي باشد.

د) پيمانكار، نقشه هاي كارگاهي را كه نقشه هاي جزئيات ساخت قطعات و قسمت هاي از كار است، در صورت  نياز ضمن اجراي كار، بر اساس نقشه هاي اجرايي، مشخصات فني و دستورالعمل سازندگان، تهيه مي كند، و در سه نسخه، كه يك نسخه آن قابل تكثير باشد، ‌تسليم مهندس مشاور مي نمايد. مهندس مشاور، نقشه هاي ياد شده را پس از بررسي و اصلاح لازم، تائيد و در يك نسخه به پيمانكار ابلاغ مي كند. نسخه قابل تكثير اين مدارك نزد مهندس مشاور نگهداري مي شود.

ه) نقشه هايي چون ساخت، نقشه هاي كار هاي انجام شده به نحوي كه اجرا شده اند، مي باشند و شامل تمام نقشه هاي اجرايي، اعم از تغيير يافته يا بدون تغيير است. پيمانكار بايد نقشه هاي چون ساخت را به تدريج و طبق نظر مهندس مشاور در سه نسخه كه يك نسخه آن قابل تكثير باشد تهيه كند و براي بررسي  وتاييد،به مهندس مشاور بدهد. مهندس مشاور يك نسخه ازنقشه هاي چون ساخت تائيد شده رادراختيار پيمانكار قراردهد.

و) پيمانكار بايد مشخصات فني، نقشه ها و دستورالعمل هاي نصب، راه اندازي  و بهره برداري  تجهيزاتي را كه تامين آنها به عهده اوست، از سازنده آنها بگيرد و در دو نسخه، به مهندس مشاور بدهد. مهندس مشاور، بر اساس مدارك سازنده، ‌نقشه هاي اجرايي محل استقرار تجهيزات ياد شده را تهيه و براي اجرا به پيمانكار ابلاغ مي كند.

ز) مهندس مشاور، تمام موافقت ها، معرفي ها، تصويب ها، اخطارها، و دستور كارها را به صورت كتبي، به پيمانكار ابلاغ مي كند، و در مورد لزوم، به نحوه پيش بيني شده در اسناد و مدارك پيمان، به تائيد كارفرما نيز مي رساند و سپس به پيمانكار ابلاغ مي كند. پيمانكار، پس از وصول دستور كارها، مي تواند براي اصلاح آنها اظهار نظر كند. اما در هر حال، موظف به اجراي چين دستور كارهايي است.

در موارد دستور كار شفاهي از سوي مهندس مشاور، پيمانكار مي تواند درخواست ابلاغ كتبي آنها را بنمايد و مهندس مشاور نيزمكلف است كه دستور كارها راكتبي به پيمانكار ابلاغ نمايد.درغير اين صورت،اين دستوركارها براي پيمانكار معتبر نيست.

مهندس مشاور يك نسخه رو نوشت از تمام نامه هاي ابلاغي، همراه با نقشه ها، دستور كارها و صورتجلسه ها را براي كارفرما ارسال مي كند.

ح) پيش از تحويل موقت كار طبق ماده 39، پيمانكار دستورالعمل هاي راه اندازي، راهبري، تعمير و نگه داري را همراه با نقشه هاي چون ساخت در نسخه، كه يك نسخه آن قابل تكثيرباشد، به مهندس مشاور مي دهد. مدارك ياد شده بايد به نحوي باشد كه راهبري، تعمير و نگه داري تمام قسمت هاي موضوع پيمان به سهولت انجام شود  در صورتي كه در اسناد و مدارك پيمان، تعداد نسخه يا مشخصات ويژه اي براي مدارك موضوع اين بند تعيين شده باشد، طبق آن عمل نمايد.

 

ماده 22 شرایط عمومی پیمان

شرح ماده

 

الف) در اختیار داشتن نقشه ها و مشخصات فنی نزد پیمانکار

در بند (و) و (ز) ماده ۲ موافقت نامه، مشخصات فنی (اعم از عمومی و خصوصی)، دستورالعمل ها، استانداردهای فنی و نقشه ها جزو اسناد و مدارک پیمان شمرده شده است. تمام اسناد فوق دست کم در دو نسخه باید در اختیار پیمانکار قرار داده شود. حداقل یک نسخه از اسناد و مدارک یاد شده با آخرین تغییرات آنها همیشه، باید در کارگاه موجود باشد تا در صورت لزوم، به منظور بازرسی کارها در اختیار مهندس مشاور، کارفرما یا نمایندگان آنها قرار گیرد. و جدید اطلاعات پیمان به صورت فایل و سیدی در اختیار پیمانکار قرار می گیرد. مشاور معمولا هزینه نقشه ها و مشخصات را از پیمانکار دریافت می کند ولی کارفرما و قانون در این خصوص اقدام خاصی انجام نمی دهند.

ب) مسئولیت حسن اجرای کار و درستی نقشه ها

گرچه پیمانکار مسئولیت کامل حسن اجرای کارهای موضوع پیمان را طبق اسناد و مدارک پیمان به عهده دارد. معهذا چون هدف، اجرای صحیح و دقیق موضوع پیمان است لذا پیمانکار لازم است در مورد درستی نقشه ها و محاسبات یا دستور کارها یا مشخصات مصالح و تجهیزات دقت و مراقبت نماید. عدم تعیین مدت زمان لازم جهت ابلاغ توسط کارفرما از جمله ضعف این بند بوده و نباید ابلاغ ها در هر زمانی که ممکن است پیمانکار را گرفتار نماید، داده شوند. همچنین به آن اضافه گردد در صورت تأخیر مشاور در ابلاغ نقشه ها و دستورالعمل ها خسارت تأخیر به پیمانکار تعلق می گیرد.

 

ج) ابلاغ ایرادات به مشاور و دریافت نظر مشاور یا کارفرما

بعد از انجام کار و تحویل هر قسمت از کارگاه، پیمانکار باید بلافاصله نقاط نشانه و مبدأ و همچنین علائم مربوط به آنها را با بتن و مصالح بنایی تثبیت کند و در طول مدت اجرای کامل کار تا تحویل موقت، به هزینه خود حفظ و نگهداری کند. چنان چه از نظر پیمانکار بعضی نقشه ها درست نباشند یا اشتباهی در محاسبات آن وجود داشته باشد یا مشخصات مصالح و تجهیزات ایراد داشته باشد باید با ذکر دلیل به اطلاع مهندس مشاور برساند. اگر به اطلاع او نرساند و کار را اجرا کند بعدا مسئولیت آنها متوجه پیمانکار خواهد بود. ولی هرگاه مهندس مشاور درستی آنها را تایید کند ولی پیمانکار نظرش خلاف نظر مهندس مشاور باشد باید موضوع را به کارفرما اطلاع دهد و در نهایت نظر کارفرما صاحب است.

– اتلاف زمان به وجود آمده بابت مکاتبات و نامه نگاری ها اداری بایستی به عنوان تاخیر مجاز برای پیمانکار در نظر گرفته شود.

 

د) تهیه نقشه های دقیق کارگاهی

برای اجرای دقیق و بهتر کار، چنان چه نیازی وجود داشته باشد، پیمانکار نقشه های کارگاهی را که نقشه های جزئیات ساخت قطعات و قسمتهایی از کار است، ضمن اجرای کار، بر اساس نقشه های اجرایی، مشخصات فنی و دستورالعمل سازندگان، تهیه کند و در سه نسخه به مهندس مشاور تحویل می دهد.

 

ھ) تهیه نقشه های چون ساخت

تعریف «نقشه های چون ساخت» و در ابتدای بند (ه) این آمده: «نقشه های چون ساخت، نقشه های کارهای انجام شده به نحوی که اجرا شده اند، می باشد». بدین معنا آن قسمت از کارهای موضوع پیمان را که پیمانکار اجرا کرده (به غیر از نقشه های اصلی و اجرایی باید تهیه کند و در سه نسخه برای بررسی و تأیید به مهندس مشاور بدهد.

⇐ بهتر است مشاور نظر به در دست داشتن کلیه فایل های اطلاعاتی و مشخصات، نقشه هایی چون ساخت را در حین اجرای کار آماده کند نه در پایان کار

⇐ در بند ه ماده ۲۲ آمده «پیمانکار باید نقشه های چون ساخت را … در دو نسخه که یک نسخه آن قابل تکثیر باشد، تهیه کند و …» اما معلوم نکرده، چرا باید نقشه ها در سه نسخه تهیه شوند و با این که تصریح کرده: «مهندس مشاور یک نسخه از نقشه های چون ساخت تأیید شده را در اختیار پیمانکار قرار می دهد اما مشخص نیست دو نسخه دیگر نزد چه کسی باقی می ماند، گمان می رود از دو نسخه باقیمانده، یکی نزد مهندس مشاور و دیگری نزد کارفرما باقی می ماند.

⇐ مخلص کلام اینکه: پیمانکار در هر مرحله از انجام کار پیمان، نقشه های چون ساخت آنها را به تدریج و پس از پایان هر مرحله باید با نظر مهندس مشاور در سه نسخه تهیه کند و برای بررسی و تایید به مهندس مشاور بدهد. با این که نقشه های مزبور با نظر مهندس مشاور تهیه می شود مع الوصف پس از تهیه شدن باید در اختیار مهندس مشاور قرار گیرد تا آن را تایید کند. مهندس مشاور آنها را بررسی می کند و چنان چه مورد تایید وی قرار گیرد، یک نسخه تأیید شده از آن ها را در اختیار پیمانکار قرار می دهد.

 

⇐در اینجا این پرسش ممکن است مطرح شود که: هرگاه مهندس مشاور، نقشه های چون ساخت را تأیید نکند و پیمانکار به صحت و درستی آنها تأكید داشته شود، این اختلاف چگونه قابل حل خواهد بود.

ماده 22 شرایط عمومی پیمان

و) مشخصات فنی، نقشه ها و دستورالعمل های تجهیزات

اصولا تأمین تجهیزات به عهده پیمانکار می باشد مگر این که در اسناد و مدارک پیمان، مستثنی شده باشد. پس این مسئولیت، زمانی به عهده پیمانکار خواهد بود که تأمین تجهیزات به عهده او باشد. در این صورت، باید مشخصات فنی، نقشه ها و دستورالعمل های نصب، راه اندازی و بهره برداری آنها را سازنده آنها بگیرد و در دو نسخه، به مهندس مشاور بدهد. مهندس مشاور وظیفه دارد براساس مدارک سازنده، نقشه های اجرایی محل استقرار تجهیزات یاد شده را تهیه و برای اجرا به پیمانکار ابلاغ کند.

 

ز) ابلاغ کتبی دستور کارها توسط مهندس مشاور به پیمانکار

براساس بند (ز) نکات زیر ضروری است:

١. مهندس مشاور تمام موافقتها، معرفی ها، تصویب ها، اخطارها و دستور کارها را به صورت کتبی باید به پیمانکار ابلاغ کند.

٢. در انجام موضوع پیمان، مهندس مشاور با برخی از کارهای پیمانکار موافقت می کند، بعضی اشخاص را به او معرفی می کند، بخشی از امور پیمانکار را تصویب می کند، بعضی اخطارها به پیمانکار میدهد و نیز دستورهایی برای انجام برخی امور به او می دهد. و مواردی هم وجود دارد که باید کارهای پیمان به تأیید کارفرما برسد و تمام این اعمال باید کتبی باشد

٣. مهندس مشاور لازم است کلیه نامه های ابلاغ شده همراه با نقشه ها و دستور کارهای و صورت جلسات خود را که با پیمانکار تنظیم نموده، به کارفرما ارسال کند.

⇐ یکی از نقصهای شیوه نگارش متن پیمان این است که معمولا بسیاری از عبارات را در قالب فعل مضارع بکار می برد و معلوم نمی دارد که این عبارت «آمره» است یا نه، مثل بند (ز) ماده حاضر. این که آیا مهندس مشاور «موظف» است دستور کارها را به صورت کتبی به پیمانکار ابلاغ کند یا نه، دقیقا معلوم نیست. مع هذا چون قالب عبارات حقوقی نیست اما می توان دریافت که ظاهرا مراد نویسندگان متن پیمان از آن عبارات، آمره بودن جمله است ولی به جهت عدم آشنایی به طرز نگارش عبارات به صورت حقوقی، آنها را در فعل مضارع بکار برده اند.

⇐ در انجام موضوع پیمان، مهندس مشاور با برخی از کارهای پیمانکار موافقت می کند، بعضی اشخاص را به او معرفی می کند، بخشی از امور پیمانکار را تصویب می کند، بعضی اخطارها به پیمانکار میدهد و نیز دستورهایی برای انجام امور به او می دهد. تمام این اعمال باید به صورت مکتوب انجام شوند تا با مستندسازی در آینده معلوم شود که چه دستورهایی به پیمانکار داده و چه چیزهایی را تصویب کرده و با چه کارهای موافقت نموده و احيانا چه مواردی خلاف بوده و چه مواردی توسط پیمانکار انجام شده و کدام یک از آن دو مهندس مشاور – پیمانکار) در این میان تقصیر داشته اند.

مواردی هم وجود دارد که باید کارهای پیمانکار به تأیید کارفرما نیز برسد. یعنی ابتدا پیمانکار آنها را به مهندس اعلام و سپس مهندس مشاور به تأیید کارفرما می رساند و مجددا به پیمانکار ابلاغ می کند. همه این کارها باید به صورت مکتوب باشد وگرنه در موارد صدور دستور کار به طور شفاهی از سوی مهندس مشاور، پیمانکار می تواند درخواست ابلاغ کتبی آنها را بنمایند و مهندس مشاور نیز موظف است که دستور کارها را کتبا به پیمانکار ابلاغ کند. در غیر این صورت، این دستور کارها برای پیمانکار معتبر نیست. تالی فاسد این امر این است که هرگاه دستور شفاهی مهندس مشاور از سوی پیمانکار اجرا نشود، مهندس مشاور هرگز نخواهد توانست دستور فنی او قانونی خود را به پیمانکار در هیچ مرجعی به اثبات رساند و در نتیجه در صورت بروز اختلاف در سوء عملکرد با ورود خسارت ناشی از سوء انجام کار، پیمانکار مسئولیتی نخواهد داشت اما مسئولیت بر دوش مهندس مشاور خواهد ماند.

 

ح) دستورالعمل های راه اندازی و تعمیر و نگهداری کارها

چون بند ح این ماده را در شرح ماده ۳۹ شرایط عمومی پیمان آورده ایم لذا برای جلوگیری از تکرار مطالب، خوانندگان را برای مطالعه بند مذکور به شرح ماده ۳۹ ارجاع میدهیم.

 

برگرفته از کتاب شرایط عمومی پیمان به روش ساده تالیف نسیم هرسمی نژاد

 

 

مطلب مفیدی برای شما بود ؟ پس به اشتراک بگذارید برای دوستانتان

قاسم نجفی بابادی

2483 مطلب منتشر شده

درباره این مطلب نظر دهید !

محصولات پرفروش