مهریه، مالی است که به هنگام عقد نکاح، مرد ملزم به دادن آن به زن می شود و مهریه نوعی الزام قانونی است که بر شوهر تحمیل می شود و پس از عقد نکاح زن مالک مهریه می شود. مطابق ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی « به مجرد عقد، زن مالک مهر می شود و می تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید».
توقیف اموال برای مهریه
در وضعیتی که علیرغم طرح دعوای حقوقی علیه زوج، زوج از پرداخت مهریه خودداری کند، قانون ضمانت اجراها و راهکارهای خاصی را در این زمینه پیش‌بینی کرده است. در توقیف اموال برای مهریه، هم میتوان از طریق دادگاه و هم از طریق ثبت اقدام کرد. برای ثبت دادخواست از طریق دادگاه، لازم است که زوجه به دادگاه خانواده مراجعه نماید و مهریه خود را مطالبه کند در مطالبه از طریق دادگاه لازم است که زوجه با ارایه دادخواست حقوقی مهریه خود، توقیف اموال برای مهریه همسرش را نیز از دادگاه تقاضا کند.
در مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت، زوجه می تواند با استعلام از مراجعی که ممکن است اطلاعاتی از اموال قابل توقیف زوج را داشته باشند نسبت به توقیف آن اقدام کند، از قبیل پلیس راهور، اداره ثبت اسناد واملاک کشور، سازمان بورس و بانک مرکزی.
مرجع صالح به رسیدگی
اولین مرجعی که زوجه می تواند در آن جا مهریه خود را درخواست کند دادگاه خانواده است. زوجه می تواند با ارایه دادخواست حقوقی به دادگاه خانواده، مهریه خود، هزینه ابطال تمبر و حق الوکاله وکیل را مطالبه و همزمان توقیف اموال برای مهریه همسرش را نیز از دادگاه تقاضا کند. مورد دوم به عنوان مرجع صالح جهت مطالبه مهریه، اجرای ثبت اسناد رسمی است. در این حالت زن می تواند از طریق اجرای ثبت اسناد رسمی مهریه خود را مطالبه کند. در صورتی که زوج مالی به منظور توقیف اموال برای مهریه و پرداخت مهریه زن نداشته باشد، زن می تواند به استناد ماده۲ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی تقاضای بازداشت شوهر را تا روز ادای دین نماید. ماده۲ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی مقرر کرده است که «هر کس محکوم به پرداخت مالی به دیگری شود، چه به صورت استرداد عین یا قیمت یا مثل آن و یا ضرر و زیان ناشی از جرم یا دیه و آن را پرداخت نکند، دادگاه او را ملزم به پرداخت می کند. چنانچه مالی از او در دسترس باشد آن را ضبط و به میزان محکومیت از مال ضبط شده استیفا می کند و در غیر اینصورت بنا به تقاضای محکوم به، ممتنع را در صورتی که معسر نباشد تا زمان ادای دین حبس خواهد کرد.»
توقیف اموال برای مهریه از طریق اجرای ثبت
در این روش، زن با در دست داشتن سند رسمی ازدواج میتواند به دفتر ازدواج و دایره اجرای ثبت مستقر در اداره ثبت محل وقوع ازدواج مراجعه و در فرم خاصی که در آن دایره موجود است، تقاضای صدور اجرائیه کند. اجرائیه به شوهر ابلاغ می‌شود و به او ۱۰ روز مهلت داده می‌شود تا مهریه همسرش را پرداخت کند و اگر نپرداخت به زوجه اخطار میکند ظرف سه روز اموالی از بدهکار معرفی کند که توقیف شود و متعاقبا بدهی از آن بازداشت شود.
از میان اموال بدهکار باید توجه داشت، حقوق دریافتی وی نیز قابلیت توقیف خواهد داشت و در فرضی که بدهکار متأهل و دارای افراد واجب‌النفقه باشد به میزان یک چهارم و در غیراین صورت به میزان یک سوم از آن قابل توقیف است و همچنین میتواند حساب‌های بانکی او را توقیف کند.
در توقیف اموال برای مهریه ، اگر قصد توقیف اموال زوج را دارید بدوا باید بررسی شود که جزء مستثنیات دین نباشد چون در آن صورت حتی بعد از توقیف نیز با اعتراض زوج، مال مذکور از توقیف خارج می شود توجه داشته باشید که ودیعه مسکن متناسب با شأن شوهر، یک منزل مسکونی متناسب با شأن و ابزار کار از مستثنیات دین هستند.
توقیف اموال برای مهریه از طریق دادگاه
در این روش، زوجه یا وکیل او، میتوانند همزمان با دادخواست مطالبه مهریه یا قبل از دادخواست مهریه با دادن دادخواست تامین خواسته از طریق دفاتر خدمات قضایی درخواست توقیف اموال برای مهریه را به صورت اجرا قبل از ابلاغ کند. پس از ثبت دادخواست تامین خواسته، بلافاصله باید بررسی کرد که دادخواست به کدام شعبه دادگاه ارجاع شده است تا در اولین فرصت به شعبه مراجعه شود و با ارائه لیست اموال دستور توقیف را از قاضی شعبه بخواهیم.
پس از توقیف اموال باید توجه داشت که ظرف مدت ۱۰روز پس از صدور قرار تامین خواسته از سوی دادگاه، باید دادخواست مطالبه مهریه از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی به ثبت رسد، در غیر این صورت شوهر می تواند با مراجعه به شعبه تقاضای رفع توقیف نماید.
دادخواست مطالبه مهریه، مستلزم پرداخت سه و نیم در صد از قیمت روز سکه های مطالبه شده به عنوان هزینه دادرسی است مگر این که اعسار از پرداخت هزینه دادرسی هم تقاضا شده باشد و دادگاه بپذیرد.
دادخواست مطالبه مهریه با توجه به قرار تامین خواسته
این دادخواست با عنوان تقاضای وصول(مطالبه) مهریه با توجه به قرار تامین صادره به شماره… مقوم به مبلغ … ریال، با احتساب کلیه خسارات قانونی وهزینه دادرسی مطرح می‌شود. تشریفات ثبت و به جریان انداختن دادخواست حاضر، به ترتیب مذکور است، با این تفاوت که در اینجا، به جهت درخواست اصل خواسته،مبنی بر وصول و مطالبه مهریه و نظر به مالی بودن دعوی مهریه، تودیع هزینه دادرسی به میزان مهرالمسمی، اعم از تمام یا بخشی ازمهریه مورد درخواست توسط زن(خواهان) و عنداللزوم، طرح ادعای اعسار(عدم تمکن مالی جهت تودیع هزینه دادرسی) ازسوی وی، به ترتیب آتی ضرورت می‌یابد.
دادخواست مزبور پس از بررسی، ازحیث تکمیل بودن مدارک و پیوست‌ها و نیز به لحاظ کامل بودن ابطال تمبر هزینه دادرسی، توسط مدیر دفتر دادگاه به نظر ریاست شعبه دادگاه رسیده و متعاقب اخذ دستور مقتضی از سوی دادگاه مبنی بر تعیین وقت دادرسی، ارسال نسخه ثانی دادخواست و ضمایم آن برای خوانده، طرفین به منظور رسیدگی درتاریخ تعیین شده به دادگاه دعوت می‌شوند. گرچه، درخواست تامین توقیف اموال خوانده (مرد) و سپس، وصول مطالبه مهریه در قالب دو دادخواست جداگانه به شکل فوق، مع‌هذا پیشنهاد میگردد. این دو موضوع، ضمن تقدیم دادخواست واحد به منظور تسریع در کار و پرهیز از دوباره‌کاری، بطور توامان و همزمان ازدادگاه خانواده درخواست میگردد.
نحوه توقیف منزل مسکونی شوهر
برای توقیف منزل مسکونی شوهر، ابتدا باید اداره ثبت مراجعه کرد تا اگر مال مزبور بنام زوج ثبت شده است بازداشت آن در دفتر املاک ثبت شود و اگر در حال ثبت شدن به نام زوج است، در دفتر املاک بازداشتی ثبت گردد. اگر منزل مسکونی ثبت نشده باشد، در این صورت توقیف آن موکول به آن است که زوج در آن تصرف مالکانه داشته باشد و یا طبق حکم نهایی، مالک آن شناخته شود.
توقیف ماشین برای مهریه
تا قبل از تصویب قانون جدید محکومیت های مالی مصوب ۱۳۹۴، خودرو مناسب شأن و مورد نیاز مدیون جزء مستثنیات دین بود، یعنی وصول مهریه از طریق آن ممکن نبود، اما با تصویب قانون جدید نحوه اجرای محکومیت های مالی، خودرو دیگر جزء مستثنیات دین نیست. زوجه می تواند با معرفی خودرو مرد تا سقف مبلغ مهریه اقدام به توقیف نماید. شرط توقیف ماشین برای مهریه، مثبت بودن پاسخ استعلام از راهنمایی و رانندگی، مبنی بر مالکیت زوج است.
برای توقیف ماشین، زوجه میتواند در دادگاه با صدور قرار تامین خواسته و صدور توقیف اموال غیر منقول مرد برای جلوگیری از نقل و انقال آن، توقیف سندی انجام خواهد شد. پس از صدور رای دادگاه و یا ادامه عملیات اجرایی توسط اجرای اسناد رسمی ثبت، و عدم پرداخت دین توسط زوج، و عدم اثبات مستثنیات دین در موضوع توقیف ماشین برای مهریه، امکان توقیف فیزیکی خودرو و همچنین به مزایده گذاشتن جهت وصول طلب وجود دارد.
در صورتی که شخص ثالثی، قبل از توقیف خودرو، اتومبیل را خریداری نموده باشد، و این قرارداد واقعی و قابل استناد باشد، میتواند با اعتراض به توقیف خودرو، درخواست رفع توقیف نماید.
در صورت توقیف فیزیکی خودرو برای مهریه، اگر ماشین وسیله کار زوج باشد و وی از طریق آن امرار معاش می کرده ( تاکسی ) و ماشین وی نیز ماشین گران قیمتی از نظر عرف نباشد می تواند با استناد به اینکه ماشین مذکور وسیله ضروری زندگی اش است و جزء مستثنیات دین حساب می شود، تقاضای رفع توقیف از ماشین بنماید.
در صورتی که زوج برای فرار از پرداخت مهریه، خودرو خود را به به نام شخص دیگر منتقل کند این معامله، معامله به قصد فرار از دین محسوب می شود و امکان تعقیب و محکومیت کیفری زوج و محکومیت به تحمل حبس را به دنبال خواهد داشت.
مستثنیات دِین کدامند؟
۱ – منزل مسکونی که عرفا در شأن محکوم‌علیه در حالت اعسار او باشد.
۲ – اثاثیه‌ی مورد نیاز زندگی که برای رفع حوائج ضروری محکوم‌علیه و افراد تحت تکفل وی لازم است.
۳ – آذوقه‌ی موجود به قدر احتیاج محکوم‌علیه و افراد تحت تکفل وی برای مدتی که عرفا آذوقه ذخیره می‌شود.
۴ – کتب و ابزار علمی و تحقیقاتی برای اهل علم و تحقیق متناسب با شأن آنها.
۵ – وسایل و ابزار کار کسبه، پیشه وران، کشاورزان و سایر اشخاص که برای امرار معاش ضروری آنها و افراد تحت تکفل‌شان لازم است.
۶ – تلفن مورد نیاز مدیون.
۷ – مبلغی که در ضمن عقد اجاره به موجر پرداخت می‌شود، مشروط بر اینکه پرداخت اجاره‌بها بدون آن موجب عسر و حرج گردد و عین مستأجره مورد نیاز مدیون بوده و بالاتر از شأن او نباشد.
انواع توقیف اموال برای مهریه کدام است؟
توقیف اموال برای مهریه به دو شیوه زیر صورت می گیرد:
الف) توقیف قانونی:
در صورت توقیف قانونی، مرد اجازه نقل و انتقال اموال خود را نخواهد داشت و نمی تواند با فروش اموالش خود را در حالت اعسار قرار دهد.
ب) توقیف فیزیکی:
این نوع توقیف نسبت به برخی اموال موضوعیت دارد. اگر زن درخواست توقیف فیزیکی مال را دهد، مرد علاوه بر ممنوعیت قانونی انتقال آن، اجازه تصرف در آن را نیز نخواهد داشت. مصداق بارز توقیف فیزیکی توقیف خودرو و انتقال آن به پارکینگ است.
چه اموالی قابل توقیف برای مهریه هستند؟
طبق قانون اکثر اموال مرد(اموال منقول و غیرمنقول) برای مهریه قابل توقیف هستند.
مثل اموال زیر:
⇐ زمین
⇐ آپارتمان
⇐ حساب سپرده
⇐ سهام
⇐ حقوق
⇐ طلب مرد از اشخاص ثالث
⇐ در صورتی که مرد کارمند باشد یک چهارم حقوق وی تا زمانی که متاهل است و نیز یک سوم حقوق در صورتی که زن و شوهر جدا شوند تا زمانی که مرد مجددا ازدواج کند.
⇐ ملکی که به صورت قولنامه فروخته شده باشد و ثابت شود که مربوط مرد می باشد.
هدف از اجرای قانون عدالت است، بنابراین نباید توقیف اموال برای مهریه شرایط زندگی را برای مرد سخت کند. به همین منظور مقرراتی به نام”مستثنیات دین” از ایجاد این شرایط سخت جلوگیری می کند.
همه موارد بالا در صورتی که جزو مستثنیات دین نباشد قابل توقیف هستند.
مراحل اجرای حکم توقیف اموال برای مهریه
توقیف اموال برای مهریه با توجه به منقول یا غیرمنقول بودن اموال دارای تفاوت است:
الف) توقیف اموال منقول:
اموال توسط مامور اجرا شناسایی و صورت برداری می شود و در مکان خود حفظ می شوند؛ مگر در صورتی که انتقال اموال توقیف شده برای حفظ آنها ضروری باشد. در معرفی اموال منقول که برای مهریه توقیف می شوند اصل بر این است که تمام اموال موجود در محل سکونت مرد مثل فرش ها، پول نقد و امثال آنها متعلق به اوست؛ مگر اینکه خلاف این با دلیل ثابت شود. به طور مثال اگر فرشی از شخص ثالثی به طور امانت در منزل مرد باشد و با دلیل و سند این موضوع اثبات شود، نمی توان آن را برای مهریه توقیف کرد. توقیف اموال منقول برای مهریه توسط مامور اجرا صورت جلسه شده و به امضای حاضرین می رسد.
ب) توقیف اموال غیر منقول:
اگر مال غیرمنقول ثبت شده باشد پس از توقیف برای مهریه باید به اداره ثبت محلی که مال غیرمنقول در آنجا واقع است اطلاع داده شود. در صورتی که آن ملک به نام مرد ثبت شده باشد، توقیف آن را در دفتر املاک ثبت می کنند و به مسئولان اجرای حکم اطلاع می دهند که ملک به نام مرد ثبت شده است. در بعضی مناطق کشور ممکن است که برخی افراد اقدام به ثبت اموال غیرمنقول خود نکرده باشند و طبیعتا این اموال سابقه ثبتی نداشته باشند. در این صورت توقیف این اموال برای مهریه زمانی مجاز است که مرد در آن تصرف مالکانه داشته باشد یا توسط کارشناس مالک آن شناخته شود. اگر مال غیر منقول عوایدی داشته باشد به اندازه ای که عواید یک سال آن برای پرداخت مهریه کافی باشد؛ در صورت رضایت زن، خود مال توقیف نمی شود و فقط عواید آن توقیف می شود تا مهریه از طریق آن پرداخت شود. هم چنین توقیف ملک به مفهوم توقیف منافع آن نیست.
توقیف خودرو لیزینگی برای مهریه
خرید لیزینگی خودرو به معنای خرید قسطی خودرو و در رهن ماندن سند تا زمان اتمام اقساط است. برای توقیف خودروی لیزینگی تنها می توان میزان پرداخت شده از مبلغ آن را توقیف کرد؛ چون طبق قانون میزان در رهن بودن مال نباید از ارزش کل آن بیشتر باشد. طبق این قانون زن می تواند برای مهریه مقداری از قسط خودرو را که مرد به شرکت خودروساز پرداخت کرده، توقیف کند. بنابراین طبق قانون توقیف اموال برای مهریه، توقیف خودرو لیزنیگی برای مهریه امکان پذیر است.
توقیف سهم الارث بابت مهریه
در صورتی که مرد فوت کند و مهریه همسرش را قبل از فوت پرداخت نکرده باشد، زن می تواند دادخواست مطالبه مهریه را به دادگاه تقدیم کند. طبق قانون پس از فوت شخص ابتدا باید تمام بدهی فرد پرداخت شود و سپس ارث او بین وراث تقسیم شود، بنابراین پرداخت مهریه زن باید قبل از تقسیم ارث صورت گیرد. پس می توان سهم الارث را برای مهریه توقیف کرد.
اگر مرد مالی برای توقیف نداشته باشد چه حکمی صادر می شود؟
طبق قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی”هرکسی محکوم به پرداخت مالی به دیگری شود چه به صورت استرداد عین یا قیمت یا مثل آن یا ضرر و زیان ناشی از جرم یا دیه و آن را پرداخت نکند، دادگاه او را ملزم به پرداخت می کند. چنانچه مالی از او در دسترس باشد آن را ضبط و به میزان محکومیت از مال ضبط شده استیفا می کند و در غیر این صورت بنا به تقاضای محکوم به، ممتنع را در صورتی که معسر نباشد تا زمان ادای دین حبس خواهد کرد” بنابراین در صورتی که مرد مالی برای توقیف نداشته باشد، زن می تواند تقاضای بازداشت او را نماید. در این صورت مرد تا زمان ادای دین بازداشت خواهد شد.
نقش وکیل با تجربه در توقیف اموال برای مهریه چیست؟
توقیف اموال برای مهریه روند نسبتا پیچیده ای دارد. با توجه به پیچیدگی پیگیری و قوانین پیچیده در موضوعات مطالبه مهریه، تامین خواسته و توقیف اموال برای مهریه، حضور یک وکیل مجرب و با تجربه در این زمینه به بهبود روند پرونده کمک بسیاری می کند. وکلای با تجربه در زمینه توقیف اموال برای مهریه در دادسان آماده مشاوره حقوقی و ارائه خدمات هستند.
جهت رفع سوالات و مشکلات خود از سیستم پشتیبانی سایت استفاده نمایید .
دیدگاه ارسال شده توسط شما ، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
دیدگاهی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با مطلب باشد منتشر نخواهد شد.