گواهی عدم امکان سازش به این معناست که دادگاه اجازه جاری کردن صیغه طلاق را به زوجین می دهد.
به عبارت دیگر دادگاه زمانی که موفق نشد ارتباطات زوجین را اصلاح و پیوند آن ها را تحکیم کند و همچنین موجبات تفرقه میان آن ها را از بین ببرد، اقدام به صدور گواهی عدم سازش می کند.
با عنایت به این گواهی این امکان برای زوجین فراهم می شود که به دفاتر رسمی طلاق مراجعه کرده و به صورت تولفقی طلاق خود را ثبت کنند.
با این حال باید توجه داشت که این گواهی به این معنا نیست که زوج یا همان شوهر ملزم به طلاق دادن شود، بلکه همان طو که گفتیم این گواهی فقط یک اجازه برای ثبت کردن طلاق است و یک حم لازم الاجرا نیست. لذا زوجین می توانند آن را نادیده بگیرند و کماکان زندگی مشترک خود را ادامه دهند.
پیش از آن که در قانون حمایت خانواده حرفی از این گواهی به میان آورده باشد، حق طلاق تمام و کمال با شوهر بود و به موجب ماده ی ۱۱۳۳ قانون مدنی اختیار داشت که هر زمان بخواهد زن را طلاق دهد.
در صورتی که این آزادی مطلق برای مرد، هم بر خلاف حقوق زن و هم برخلاف عدالت اجتماعی بود. از همین جهت بود که در قانون حمایت از خانواده صدور گواهی عدم امکان سازش برای طلاق امری لازم شمرده شد حتی اگر طلاق توافقی باشد. در ماده ی ۲۵ از قانون حمایت خانواده آمده است که:
«درصورتی که زوجین متقاضی طلاق توافقی باشند، دادگاه باید موضوع را به مرکز مشاوره خانواده ارجاع دهد. در این موارد طرفین می توانند تقاضای طلاق توافقی را از ابتداء در مراکز مذکور مطرح کنند.
در صورت عـدم انصراف متقاضی از طلاق، مرکز مشاوره خانواده موضوع را با مشخص کردن موارد توافق جهت اتخاذ تصمیم نهائی به دادگاه منعکس می کند. »
تفاوت حکم طلاق و گواهی عدم امکان سازش
تفاوت حکم طلاق و گواهی عدم امکان سازش را می توان در موارد زیر بررسی کرد:
1- وقتی قرار باشد دادگاه درباره موضوعی حکم صادر کند، به طور کامل آن را بررسی کرده، دفاعیات طرفین را می شنود و در نهایت تصمیم می گیرد که به نفع چه کسی و چگونه حکم صادر کند.
در اصطلاح حقوقی به این روند، ورود دادگاه به ماهیت دعوا می گویند. همانطور که گفته شد یکی از این موارد زمانی است که زن بدون داشتن حق طلاق درخواست طلاق کند.
اما دادگاه زمانی گواهی عدم امکان سازش صادر می کند که لزومی برای ورود به ماهیت دعوی وجود ندارد و تنها قصد دارد تصمیم به طلاق را تایید کند.
2- طبق قانون حمایت خانواده، مدت اعتبار حكم طلاق شش ماه از تاريخ ابلاغ راي فرجامی يا انقضای مهلت فرجام خواهی است اما گواهی عدم سازش اگر تا 3 ماه به دفترخانه ارائه نشود، دیگر اعتبار ندارد.
3- حکم طلاق دستور دادگاه به جدایی است اما در گواهی عدم سازش طلاقی صورت نگرفته بلکه تنها اجازه طلاق صادر شده است و در صورتی که در مدت مشخص شده 3 ماهه طلاق ثبت نشود، به منزله انصراف از جدایی است.
آیا صدور گواهی عدم امکان سازش اعتبار حکم طلاق را دارد؟
این گواهی صرفا یک تاییدیه و اجازه برای جاری شدن حکم طلاق است که دادگاه با صدور آن به زوج یا زوجین در طلاق توافقی این اذن را می دهد که بتوانند در موعد اعتبار این گواهی که سه ماه از تاریخ ابلاغ گواهی است، حسب مورد به دفتر خانه ازدواج و طلاق مراجعه و تقاضای اجرای صیغه طلاق را بکنند؛
در غیر این صورت این گواهی اعتباری ندارد و به منزله آن است که زوجین یا زوج از طلاق گرفتن منصرف شده اند.
در چه مواردی گواهی عدم امکان سازش صادر می شود؟
۱) طلاق به درخواست شوهر:
زمانی که شوهر متقاضی طلاق باشد، نیازی نیست که حکم طلاق از سوی دادگاه صادر شود.
زمانی که مرد تقاضای طلاق خود را به دادگاه ارائه می دهد، دادگاه زن و شوهر را به منظور سازش به داوری ارجاع می دهد و چنانچه سازشی حاصل نشد گواهی عدم امکان سازش را صادر می کند.
در نتیجه زن و شوهر می توانند بدون آن که به دادگاه رجوع کنند به دفتر خانه رفته و صیغه طلاق را جاری و ثبت کنند.
۲) طلاق توافقی:
زمانی که هر دو طرف توافق داشته و خواهان طلاق باشند، این امکان را دارند که این گواهی را اخذ نموده و طلاق خود را اجرا و ثبت نمایند.
طلاق توافقی یکی از ساده ترین نوع طلاق است که همانگونه که از نامش پیداست یعین زوجین در این امر و تمامی مسائل مالی و غیر مالی آن از جمله مهریه، نفقه، اجرت المثل زوجه، حضانت فرزند مشترک و … توافق داشته و با رضایت اقدام به انجام این کار می کنند.
لازم به ذکر است که در این طلاق، هر دوی آن ها باید در مراحل رسیدگی حضور داشته باشند.
امکان دارد زوجین توافقات فوق را در جلسه دادگاه بکنند و یا پیش از آن و یا در دفتر اسناد رسمی. همچنین باید متذکر شد که ضرورتی ندارد که زن به هنگام طلاق توافقی مهریه خود را ببخشد و این چیزی است که کاملا به خود زوجین بستگی دارد.
مدت اعتبار گواهی عدم امکان سازش
اعتبار گوای به مدت سه ماه است. اگر طلاق از طرف مرد باشد و این گواهی بنا به درخواست مرد صادر شده باشد باید ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ آن توسط دادگاه، گواهی را برای جاری شدن صیغه طلاق به دفتر ازدواج و طلاق ببرد.
اگر طلاق توافقی باشد هر کدام از طرفین یا وکیل قانونی ایشان می‌تواند گواهی را برای جاری شدن صیغه طلاق به دفترخانه ببرد.
بهتر است بدانید اگر از تاریخ ابلاغ این گواهی توسط دادگاه تا سه ماه به دفترخانه مراجعه نکنند گواهی باطل می‌شود. برای دریافت آن باید مجددا همه مراحل گفته شده را طی کنند.
اقدامات بعد از صدور گواهی عدم امکان سازش چیست؟
زن و شوهر باید بعد از صدور گواهی موصوف ظرف مهلت ۳ ماهه از تاریخ ابلاغ به دفترخانه طلاق مراجعه نمایند. در صورت عدم حضور هریک از طرفین وقت دیگری حداکثر به مدت ۱ ماه تعیین می شود.
اگر زن از حضور در دفترخانه امتناع کند شوهر مستقیماٌ می تواند وی را طلاق دهد و مراتب را از طریق دفترخانه به زن اطلاع دهد.
اگر شوهر از حضور در دفترخانه امتناع کند دفترخانه مراتب غیبت شوهر را به دادگاه اعلام می کند و زن فقط در ۲ حالت می تواند از دادگاه درخواست صدور حکم طلاق نماید: نخست در مورد داشتن وکالت در طلاق و دوم در موردی که زن طبق مواد ۱۰۲۹ و ۱۱۲۹ و ۱۱۳۰ قانون مدنی واجد شرایط درخواست حق طلاق باشد؛ مواردی مثل عسر و حرج و عدم پرداخت نفقه و سایر موارد قانونی که عدم امکان الزام شوهر به اثبات رسیده باشد.
وظایف سردفتر دفتر طلاق به هنگام ثبت گواهی عدم امکان سازش
در صورتی که شخص ذی نفع در مهلت مقرر شده یعنی سه ماه از تاریخ ابلاغ گواهی، ان را در دفتر طلاق ثبت کند، سر دفتر وظیفه دارد که موضوع را به هر دو طرف ابلاغ کند تا جهت جاری کردن صیغه ی طلاق حاضر شوند. حال اگر یکی از آن ها یا هردو حاضر نشدند برای بار دوم دعوت می شوند و به صورت زیر عمل می شود:
۱) چنانچه زن از حاضر شدن در دفتر خانه برای اجرای صیغه ی طلاق خودداری کرد، زوج می تواند بدون حضور او صیغه را جاری کند. و سردفتر باید بعد از ثبت صیغه مراتب را به زوجه اطلاع دهد.
۲) اگر زوج از حاضر شدن در دقتر طلاق برای اجرای صیغه ی طلاق خودداری نمود، دفتر خانه باید این امر را به اطلاع دادگاه صادر کننده ی حکم برساند. در این شرایط دادگاه با تقاضای زوجه، شوهر را احضار کرده و اگر وی باز هم از حضور یافت امتناع ورزید، دادگاه صیغه ی طلاق را جاری کرده و دستور ثبت آن را به دفتر ثبت طلاق می دهد.
۳) حال در صورتی که زوج در دفتر خانه حاضر بشود اما صیغه ی طلاق را اجرا نکند و امتناع ورزد، همچون حالت پیشین رفتار خواهد شد.
اعتراض به گواهی عدم امکان سازش
گفتیم که گواهی عدم امکان سازش حکم نیست که بخواهد قابل اعتراض باشد بلکه فقط یک تاییدیه می باشد. به بیان دیگر قاضی قرار نیست که وارد ماهیت پرونده شود.
یکی دیگر از تفاوت های حکم طلاق و گواهی عدم امکان سازش همین است که حکم طلاق مطابق ماده 32 قانون حمایت خانواده قابلیت اعتراض دارد و زوج یا زوجه هر یک می توانند نسبت به حکم صادره تقاضای اعتراض و فرجام خواهی در دیوان عالی کشور را داشته باشند و حکم زمانی به قطعیت می رسد که موعد فرجام خواهی منقضی گردد و قانون آیین دادرسی مدنی اعتراض به حکم طلاق را از آراء قابل فرجام دانسته است.
در رابطه با گواهی عدم امکان سازش امکان اعتراض در هیچ یک از دو حالت طلاق توافقی و یا طلاق به درخواست زوج وجود ندارد؛
چرا که در مورد اول زوجین با توافق یکدیگر به نتیجه رسیده اند که با یکدیگر سر سازش نداشته و تاییدیه آن را از دادگاه گرفته اند و در رابطه با مورد دوم هم زوجه نمی تواند نسبت به حکم صادره معترض شود و این گواهی را فاقد اعتبار بداند و این گواهی بی اعتبار نمی شود مگر با توافق زوجین و عدم رعایت تشریفات لازمه.
بی اعتباری گواهی عدم امکان سازش
ماده 34 قانون حمایت خانواده بیان می دارد که مدت اعتبار گواهی عدم امکان سازش برای تسلیم به دفتر رسمی ازدواج و طلاق سه ماه پس از تاریخ ابلاغ رای قطعی است و چنانچه گواهی ظرف مهلت مذکور تسلیم نشود گواهی صادر شده از درجه اعتبار ساقط است.
فرض دوم در جایی که گواهی عدم امکان سازش صادر شده براساس توافق زوجین به حکم قانون از درجه اعتبار ساقط شود کلیه توافقاتی که گواهی مذکور برمبنای آن صادر شده است ملغی می گردد.
بگذارید کمی ساده تر بیان کنیم: گواهی عدم سازش در دو حالت دیگر اعتباری ندارد و اگر زوجین کماکان خواستار اجرای طلاق باشند بایستی مجددا اقدام کنند
1.مراجعه نکردن زوج یا زوجین در مهلت قانونی سه ماه و ارائه ندادن مدارک مورد نیاز
2.درجایی که زوجین به صورت لفظی یا عملی بیان دارد که از اجرای طلاق صرف نظر کرده اند که در اینجا این توافق موجب بی اعتباری گواهی صادره خواهد شد.
انصراف زوج از طلاق دادن زوجه
در جایی که درخواست دهنده طلاق مرد باشد بایستی از طریق دادگاه اقدام به دریافت تاییدیه عدم سازش بکند اما اگر این گواهی را دریافت کرد و سپس منصرف از اجرای تشریفات آن که مراجعه به دفتر خانه ثبت طلاق و ثبت این گواهی بوده نکرد و مدارک مورد نیاز را ارائه نداد تکلیف چیست؟ آیا می توان زوج را الزام به انجام مفاد گواهی عدم سازش کرد؟
در اینجا باید بگوییم نه زوجه و نه دادگاه نمی توانند زوج را ملزم به آن کنند که برای اجرای حکم طلاق به دفترخانه مراجعه کند مگر آنکه زوجه از جانب زوج وکالت در اجرای امر طلاق داشته باشد در غیر این صورت پس از گذشت مدت اعتبار این گواهی طلاق اجرا نشده و گواهی فاقد اعتبار می باشد.
این پست برگرفته از کتب و سایت های مختلف حقوقی می باشد
جهت رفع سوالات و مشکلات خود از سیستم پشتیبانی سایت استفاده نمایید .
دیدگاه ارسال شده توسط شما ، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
دیدگاهی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با مطلب باشد منتشر نخواهد شد.