اعتبار قراردادهای آنلاین در قوانین ایران – قرارداد های الکترونیک

اعتبار قراردادهای آنلاین

در سال‌های اخیر، شاهد سرعت و پیشرفت چشمگیر فناوری و دیجیتال در عرصه‌های مختلف هستیم. رشد فناوری و فضای کار دیجیتال باعث آسان‌تر شدن ارتباطات میان انسان‌ها می‌شود. پیدایش و توسعه تجارت الکترونیک نیز مرهون رشد فناوری و دیجیتال است. رشد فناوری اطلاعات و رشد و توسعه تجارت الکترونیک مزایای زیادی را برای طرفین به همراه دارد و باعث ایجاد فرصت‌های تجاری و اقتصادی جدیدی در جامعه می‌شود. حذف واسطه‌ها، افزایش سرعت و کاهش هزینه مبادلات تجاری از جمله مزایای توافق نامه‌های الکترونیک هستند.

قراردادهای الکترونیکی و آنلاین به توافق نامه‌هایی گفته می‌شود که از طریق فضای اینترنت و فضای مجازی تنظیم، مطالعه و امضا خواهند شد. به عبارت دیگر، این قراردادها بر روی برگه کاغذ نوشته و امضا نمی‌شوند و متن قرارداد به صورت اینترنتی در اختیار طرفین قرار می‌گیرد.

 

لزوم استفاده از قرارداد های آنلاین

شاید یکی از اصلی ترین سوالی که در ذهن افراد به وجود می آید، این است که چرا باید از قرارداد های آنلاین استفاده کنیم؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که، دنیای امروز، دنیای سرعت است و هر کسی که سرعت بالاتری در انجام کارها و وظایف خود داشته باشد احتمال موفقیت بیشتری دارد. بسیاری از کسب و کار ها به ویژه کسب و کارهای استارت آپی یکی از خصوصیات بارز آنها سرعت عمل بالا برای انجام کار و رفع نیاز های مختلف جامعه است. بسیار مهم است که ساز و کاری جهت هماهنگی با سرعت این مدل کسب کارها برای بستن قرارداد های لازم آنها، اندیشیده شود. قرارداد های آنلاین یکی از اصلی ترین راه های برطرف کننده نیاز به سرعت در انجام کارها است. زیرا حضور فیزیکی ممکن است بسیار هزینه بر و وقت گیر باشد.

 

روش‌های مختلف تنظیم قرارداد آنلاین

برای تنظیم قرارداد آنلاین روش‌های مختلفی وجود دارد که در ادامه، هر یک از آن‌ها را بررسی می‌کنیم:

1. استفاده از صفات وب سایت‌ها: یکی از مهمترین روش‌های تنظیم توافق نامه‌های الکترونیکی، استفاده از صفحات وب سایت‌ها است. در برخی از وب سایت‌ها، خدمات و کالاهای مختلفی برای فروش آنلاین عرضه می‌شوند. قراردادی که مشتریان وب سایت به منظور خریداری کالای مورد نظر خودشان امضا می‌کنند، یک نمونه قرارداد فروش آنلاین است.

2. استفاده از پست الکترونیک (ایمیل): استفاده از پست الکترونیک یا ایمیل، یکی دیگر از روش‌های تنظیم توافق‌نامه‌های آنلاین و الکترونیک به حساب می‌آید.

نکته: توافق نامه‌ای که با استفاده از پست الکترونیک تنظیم و امضا شده باشد، جزء قراردادهای مکاتبه‌ای است.

مشاوره حقوقی

آیا قراردادهای آنلاین دارای اعتبار قانونی هستند؟

گاهی ممکن است این سوال به وجود بیاید که وقتی یک قرارداد به شکل الکترونیکی منعقد می‌شود، چگونه می‌توان از اعتبار حقوقی و قضایی آن مطمئن شد؟

در پاسخ باید گفت که قانون‌گذار در قانون تجارت الکترونیکی، در بند «ص» از ماده ۲، عقد از راه دور یا Distance Contract را پذیرفته است.

مطابق این بند، عقد از راه دور به شرح زیر است:

عقد از راه دور، به معنای ایجاب و قبول راجع به کالاها و‌ خدمات بین تأمین کننده و مصرف کننده با استفاده از وسائل ارتباط از راه دور است.

در نتیجه قراردادهای الکترونیکی که در آن مصرف کننده کالا یا خدمات با استفاده از رایانه، تلفن همراه و… در وبسایت و… موافقت خود را با شرایط فروشنده و تامین کننده اعلام می‌کند، هم از نظر قانونی و هم از نظر محاکم معتبر هستند.

 

شرایط صحت قرارداد آنلاین

باید به این نکته توجه داشت باشیم که اصل بر صحت قرارداد و لازم الاجرا بودن توافق نامه‌های الکترونیکی است. بنابراین می‌توان گفت، تمام قراردادهایی که به صورت غیر حضوری و آنلاین تنظیم می‌شوند نیز معتبر و دارای آثار قانونی هستند مگر در صوتی که بطلان آن‌ها با استناد به دلایل قانونی برای ما به اثبات رسیده باشد.

 

حل و فصل اختلافات ناشی از قرارداد آنلاین

قراردادی که به صورت غیر حضوری و با استفاده از وسایل الکترونیکی تنظیم شده نیز یک توافق نامه معتبر و الزام آور است. بنابراین، طرفین این قراردادها باید به تعهدات ناشی از امضا و ایجاد آن‌ها عمل کنند. در صورتی که طرفین این قرارداد درباره اجرای مفاد آن با یکدیگر اختلاف پیدا کردند و موفق به حل و فصل مسالمت آمیز این اختلافات نشدند، می‌توانند به مراجع قضایی مراجعه کنند. رسیدگی به اختلافات حقوقی میان طرفین نمونه قرارداد آنلاین در صلاحیت دادگاه حقوقی است.

رسیدگی به شکایات کیفری میان طرفین توافق نامه‌های الکترونیک نیز در صلاحیت دادگاه کیفری 2 و دادسرای مرتبط با آن است. برای مثال، اگر یکی از طرفین این قرارداد مدعی باشد که طرف دیگری از او سوء استفاده و کلاهبرداری کرده است باید برای طرح شکایت به دادسرا مراجعه کند.

 

چگونگی امضای الکترونیکی قراردادهای آنلاین

یکی از مهم ترین سازو کار هایی که برای اعلام اراده طرفین در قرارداد آنلاین در نظر گرفته شده، امضای الکترونیکی می باشد. امضای الکترونیکی،  داده ای مستقل و محرمانه است که وظیفه دارد هویت فرستنده را تعیین کرده و در نهایت او را به سندی که محتوای داده را تشکیل می دهد ، الحاق می نماید.

در قراردادهای عادی، اراده ی طرفین از طریق امضا اعلام شده و قرارداد منعقد می گردد. در انعقاد قرارداد آنلاین، امضای الکترونیکی جایگزین امضای عادی می گردد. برای اخذ امضای الکترونیک می توان به دفاتر اسناد رسمی مراجعه نمود.

 

نحوه دریافت نسخ قراردادهای آنلاین

همانطور که می دانید در تمامی قراردادهای منعقد شده به تعداد طرفین از قرارداد نسخه تنظیم شده و در اختیار طرفین قرارداد قرار می گیرد. در قراردادهای آنلاین این نسخه ها از طریق ارسال ایمیل به طرفین قرارداد صورت می پذیرد.

 

 

مطلب مفیدی برای شما بود ؟ پس به اشتراک بگذارید برای دوستانتان

قاسم نجفی بابادی

2483 مطلب منتشر شده

درباره این مطلب نظر دهید !

محصولات پرفروش