نحله در لغت به معنی هدیه و بخشش است. بر طبق قانون زن تنها وظیفه تمکین از شوهر و تربیت فرزندان را دارد، به همین دلیل اگر مرد بخواهد همسر خود را طلاق دهد، زوجه می‌تواند برای همه فعالیت‌هایی که در منزل زوج انجام داده، دستمزد بگیرد. در قانون گفته شده که با توجه به سال‌های زندگی مشترک و نوع کارهایی که زوجه در خانه زوج انجام داده و با در نظر گرفتن وضعیت مالی مرد، دادگاه مبلغی را تحت عنوان نحله تعیین می‌کند و مرد باید آن را بپردازد.
فرق نحله و اجرت المثل
در خصوص شباهت‌ها و تفاوت‌های موجود در دو حقوق مالی از جمله اجرت المثل و نحله همانطور که گفته شد در هر دو مورد، طلاق نباید از سوی زن درخواست شده باشد. اگر زن به هر دلیلی قصد جدایی داشته باشد، دادگاه حکم به دریافت نحله و یا اجرت المثل نخواهد داد.
در صورتی که مرد نیز درخواست طلاق کرده باشد، اما دلیل او برای طلاق سوء رفتار و سوء معاشرت باشد و بتواند آن را در دادگاه ثابت کند، باز هم نحله و اجرت‌المثلی به زن پرداخت نخواهد شد.
در اجرت المثل زن برای فعالیت‌هایی که در طول زندگی مشترک به دستور شوهر و به قصد عدم تبرع (مجانی) انجام داده است، مستحق دریافت وجهی تحت عنوان اجرت المثل خواهد بود، اما اگر نتواند در دادگاه ثابت نماید که این امور به دستور شوهر بوده و یا قصد عدم تبرع نداشته است، دادگاه از باب بخشش، مبلغی را تحت عنوان نحله برای او در نظر می‌گیرد.
دادگاه‌ها نمی‌توانند هم حکم به دریافت نحله و هم اجرت المثل صادر کنند. زن تنها مستحق یکی از حقوق مالی ذکرشده می‌باشد. به همین دلیل در صورتی که حکم به پرداخت نحله داده شود، دریافت اجرت المثل به خودی خود منتفی خواهد شد.
شرایط تعلق نحله
از جمله شرایط و باید هایی که می توان برای این مسئله حقوقی بیان کرد عبارت است از؛
1. زن درخواست طلاق نکرده باشد.
2. در مدت زمان زندگی مشترک و پیش از اقدام به درخواست طلاق از سوی مرد امکان مطالبه نحله برای خانم وجود ندارد.
3. برای تعیین کردن نحله بر خلاف اجرت المثل نیازی به کارشناسی وجود ندارد. بلکه مقدار مبلغ را قاضی دادگاه بر اساس سال های زندگی مشترک و کارهایی که خانم انجام داده تعیین می کند. ناگفته نماند این مقدار مبلغ با توجه به تمکن و وسع مرد صورت مشخص می شود.
تعلق نحله مثل تعلق اجرت المثل مشروط به تقاضای مرد برای طلاق است و نیز تقاضای مرد نباید ناشی از تخلف زن از وظایف همسری یا سوءاخلاق و رفتار وی باشد. اگر به هر دلیل امکان تعیین اجرت المثل نباشد (مثل این که زن قصد تبرع و فعالیت رایگان داشته) نوبت به آن می رسد و نسبت به تعیین نحله اقدام می شود. بنابراین نمی توان هم اجرت المثل گرفت و هم درخواست پرداخت نحله کرد.
در چه صورتی نحله پرداخت می‌شود؟
مسئله‌ای که در پرداخت نحله باید بیان نمود این است که این حق مالی زن، در شرایطی خاص پرداخت می‌شود. در صورتی که زن خواهان جدایی و طلاق باشد، دادگاه برای او اجرت المثل و نحله‌ای در نظر نخواهد گرفت و مرد هیچ‌گونه وظیفه‌ای در قبال پرداخت برخی حقوق مالی از جمله نحله ندارد.
نحله فقط در صورتی به زن پرداخت می‌شود که مرد بدون دلیل موجه، زندگی زناشویی را ترک کرده و یا بخواهد همسر خود را طلاق دهد.
نکته‌ای که باید به آن توجه داشت این است که زن نمی‌تواند در حین زندگی مشترک از مرد درخواست دریافت نحله داشته باشد. همچنین برخلاف اجرت المثل، برای تعیین مقدار نحله پرداختی، نیاز به نظر کارشناس نبوده و دادگاه بر اساس سال‌های زندگی مشترک و زناشویی، کار‌های انجام‌شده توسط زن، تمکن مالی مرد و همچنین شغل زن و مرد، اقدام به تعیین مقدار نحله می‌نماید.
نحله در قانون
نحله و اجرت المثل هر دو حقوق مالی هستند که به زن تعلق می‌گیرند.ماده‌ای که زن را مستحق دریافت نحله می‌کند، بند ب تبصره ۶ قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق مصوب ۲۱/۱۲/۱۳۷۱ مجمع تشخیص مصلحت نظام است.
هرچند که در سال ۹۱ قانون حمایت خانواده قوانین درگی مربوط به این زمینه را فسخ کرده است، اما این ماده همچنان معتبر است. در تبصره یادشده آمده است که: «با توجه به سنوات زندگی مشترک و نوع کارهایی که زوجه در خانه شوهر انجام داده و وسع مالی زوج، دادگاه مبلغی را از باب بخشش (نحله) برای زوجه تعیین می‌نماید.»
نحوه دریافت نحله
زوجه می‌تواند دادخواست دریافت نحله و یا اجرت المثل را به دادگاه محل زندگی مشترک ارائه دهد. پس از ارائه دادخواست، دادگاه زمانی را برای تشکیل جلسه تعیین کرده و طرفین را دعوت می‌کند.
در صورتی که زن بتواند ثابت کند که همسرش، او را مجبور به انجام کارهایی کرده است که از وظایف شرعی او خارج بوده، مستحق دریافت نحله خواهد بود.
در قانون اصل بر این است هر کاری، با اجرت همراه می‌باشد و مجانی بودن امور باید اثبات شود. به همین دلیل زنان نیز مستحق دریافت اجرت کارهایی هستند که انجام می‌دهند.
اما برخی از قضات معتقدند که فعالیت زنان در طول زندگی مشترک از باب لطف است و اجرتی به آن تعلق نمی‌گیرد
جهت رفع سوالات و مشکلات خود از سیستم پشتیبانی سایت استفاده نمایید .
دیدگاه ارسال شده توسط شما ، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
دیدگاهی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با مطلب باشد منتشر نخواهد شد.