حریم املاک همان محیط اطراف و پیرامون ملک می باشد که مالک از حق و حقوق خاصی نسبت به آن برخوردار است. محیط اطراف ملک جزء حریم شخصی به شمار می رود و حریم املاک به اندازه خود ملک ارزش بالایی دارد و مالک می تواند نهایت بهره را از آن ببرد.
ماده 136 قانون مدنی حریم ملک را این گونه تعریف می کند: « حریم مقداری از اراضی اطراف ملک و قنات و نهر و امثال آن است که برای کمال انتفاع از آن ضرورت دارد». مطابق این ماده حریم ملک جزء حق قانونی مالک محسوب می شود و وی می تواند به بهترین شکل ممکن از آن استفاده کند.
میزان حریم املاک
ماده 137 قانون مدنی: « حریم چاه برای آب خوردن (۲۰) گز و برای زراعت (۳۰) گز است».
طبق این ماده اگر فردی مالک چاه آبی باشد و آب را صرفا برای آشامیدن استفاده کند، حریم ملک تنها 20 متر خواهد بود. همچنین حریم ملک برای چاه آبی که مخصوصا کشاورزی است، 30 متر می باشد.
ماده 138 قانون مدنی: « حریم چشمه و قنات از هر طرف در زمین رخوه (۵۰۰) گز و در زمین سخت (۲۵۰) گز است لیکن اگر مقادیر مذکوره در این ماده و ماده قبل برای جلوگیری از ضرر کافی نباشد به اندازه‌ای که برای دفع ضرر کافی باشد به آن افزوده می شود».
مطابق این ماده حریم چشمه و قنات برای زمین سست و نرم 500 متر و برای اراضی سخت 250 متر است که اگر این مقدار حریم برای جلوگیری از ضرر و خسارت های احتمالی کافی نباشد، به میزان حریم ملک اضافه می شود. منظور از زمین رخوه در این ماده زمین نرم و حاصلخیزی است که کشاورزی و زراعت در آن به آسانی انجام می شود.
نحوه اثبات قانونی حریم املاک در مراجع قضایی
مراحل اثبات قانونی حریم املاک برای اثبات حریم ملک و اخذ حکم حریم ملکی از مراجع قضایی، باید مراحل قانونی مشخصی را طی کنید.
برای ارائه درخواست اثبات حریم املاک به دادگاه، وجود یکسری مدارک لازم و ضروری است و درصورت فقدان هر یک از این مدارک، معمولا مراجع قضایی رسیدگی به دعوا را به تاخیر می اندازند تا مستندات پرونده تکمیل شود. به طور مثال مدارکی مانند سند رسمی ملک، درخواست استعلام از ملک، شماره پرونده استنادی و غیره باید به دادگاه ارائه شوند تا بتوانید حکم حریم ملکی خود را دریافت کنید.
بعد از ارائه دادخواست، دادگاه ابتدا اظهار نظر کارشناس رسمی در حوزه ثبتی را مدنظر قرار می دهد و برای رسیدگی بهتر به پرونده از پلاک های ثبتی نیز استفاده می کند. سپس به بررسی اسناد و مدارک ارائه شده توسط طرفین دعوا می پردازد تا حکم مقتضی صادر شود.
طرح دعوا اثبات حریم ملکی مانند هر دعوا دیگری نیازمند ارائه دادخواست به دادگاه است تا مرجع قضایی به خواسته شما رسیدگی کند. پرونده های ملکی اصولا پیچیدگی های خاص خود را دارند و رسیدگی به آن ها کمی زمان بر است. برای طرح چنین دعاوی بهتر است از وکلا مجرب و متخصص در امور ملکی بهره مند شوید تا روند رسیدگی به پرونده به بهترین شکل ممکن انجام شود. چنانچه بدون بهره مندی از وکلا مجرب، اقدام به طرح دعوا اثبات حریم ملکی نمائید، قطعا در ادامه رسیدگی به پرنده با مشکل مواجه خواهید شد.
مجازات تجاوز به حریم املاک
در ابتدا باید این نکته را متذکر شویم که شکایت در خصوص حریم املاک زمانی معنا پیدا می کند که فرد یا افرادی موجب متضرر شدن مالک شده باشند. یا بدون اجازه مالک، از حریم ملکی استفاده کرده باشند. در این صورت مالکین می توانند برای دفاع از حریم املاک خود، به دادگاه شکایت کنند. همچنین در صورتی که مالک به فرد یا افرادی اجازه ورود به حریم ملک خود را داده باشد و این افراد بدون اجازه وارد حریم ملک نشده باشند؛ شکایت مالک بی اساس خواهد بود.
اکنون تصور کنید فردی بدون اجازه وارد حریم ملکی شده است و قصد تصاحب آن را دارد. به این گونه عملکرد در قانون، غصب می گویند. وقتی چنین اتفاقی رخ دهد؛ فرد غصب کننده مجرم شناخته شده و باید تمامی آنچه را که غصب کرده است را به طور کامل به مالک بازگرداند. ضمن اینکه اگر خسارتی نیز ایجاد کرده است؛ باید حتما پرداخت شود. در واقع دادگاه حکم خلع ید را برای فرد غاصب صادر می نماید. حال تصور کنید فردی که حریم املاک را زیر پا گذاشته و ملکی را غصب نموده است؛ مدعی مالکیت شود. در این صورت دادگاه فقط یک هفته به غاصب فرصت می دهد تا مدارک و اسناد معتبر را جهت مالکیت خود به دادگاه ارائه نماید.
اگر در حوزه حریم املاک، موضوع پرونده تصرف به یک زمین غیر محصور باشد، باز هم مالک اجازه دارد به دادگاه شکایت خود را اعلام کند. البته مجازات افراد متصرف نسبت به افراد غاصب کمتر است. اما هر دو مجرم بوده و بر خلاف قانون عمل کرده اند.
مدارک لازم برای اثبات حریم املاک
مدارک لازم برای اثبات حریم املاک به موارد زیر تقسیم میشود:
⇐ درخواست استعلام؛
⇐ شماره پرونده استنادی؛
⇐ تحقیقات محلی؛
⇐ اتیان سوگند؛
⇐ تصویر مصدق سند رسمی؛
⇐ تصویر مصدق رسید پرداخت وجه؛
⇐ به همراه داشتن کارت ملی جهت احراز هویت و کارت عابر بانک جهت پرداخت هزینۀ دادرسی الزامی است؛
⇐ استماع شهادت شهود و مطلعین و …
جهت رفع سوالات و مشکلات خود از سیستم پشتیبانی سایت استفاده نمایید .
دیدگاه ارسال شده توسط شما ، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
دیدگاهی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با مطلب باشد منتشر نخواهد شد.