در سال 1381 قانون حمایت از کودکان و نوجوانان تصویب شد که در آن کلیه اشخاصی که به سن هجده سال تمام هجری شمسی نرسیده‌اند از‌حمایت های قانونی مذکور در این قانون بهره‌مند می‌شوند.
ماده 2 قانون فوق کودک آزاری را اینگونه بیان کرده است: هر نوع اذیت و آزار کودکان و نوجوانان که موجب شود به آنان صدمه جسمانی یا روانی و اخلاقی وارد شود و سلامت جسم یا روان آنان را به مخاطره اندازد ممنوع است.
لازم به ذکر است طبق ماده 5 همین قانون: « کودک آزاری از جرائم عمومی بوده و احتیاج به شکایت شاکی خصوصی ندارد . » به طور مثال: در صورتی که در خیابان و یا به طور کلی در جامعه اگر فردی مرتکب جرم کودک آزاری گردد هر فردی می تواند از مرتکب شکایت کند.
نکته دیگر این که اگر والدین کودک خود را تنبیه نمایند فقط در صورتی که از حدود تعیین شده بیشتر و غیر قانونی باشد مجازات می گردند.
انواع کودک آزاری
کودک آزاری به چند دسته کوک آزاری جنسی، عاطفی، جسمی، ناشی از ترک فعل، ناشی از بهره گیری خلاف و….. تقسیم می‌شود .
الف- کودک آزاری روانی
از مصادیق تصریح شده کودک آزاری روانی، توهین و قذف کودک است که در ماده ۱۴۷ قانون مجازات اسلامی و عموم ماده ۱۴۵ و ۶۰۸، مجازات آن تا ۷۴ ضربه شلاق قرار داده شده است.
البته مصادیق مهم دیگری دارد که از آن جمله می توان به عدم تحویل کودک به سرپرست قانونی (ماده ۶۳۲)، رهاکردن کودک (ماده ۶۳۳)، ربودن نوزاد (ماده ۶۳۱)، مزاحمت و تعرض در اماکن عمومی (۶۱۹). البته مواردی نیز وجود دارد که چنان چه بزهدیده کودک باشد، مجازات مجرم تشدید خواهد شد، مانند جرم آدم ربایی.
ب- کودک آزاری ناشی از ترک فعل
در این موارد برگیرنده ترک فعل هایی است که منجر به مخاطره افتادن سلامت جسمانی و روانی کودک می گردد، که در برخی قوانین به صراحت بدان اشاره و جرم تلقی شده است،
از جمله ماده ۴ قانون حمایت از کودکان و نوجوانان، نادیده گرفتن عمدی سلامت، بهداشت روانی و جسمی و ممانعت از تحصیل کودکان و نوجوانان را ممنوع دانسته و مستحق مجازات می داند(۵). از دیگر مصادیق این نوع از کودک آزاری ترک انفاق کودک تحت تکفل در صورت استطاعت مالی است.
ج- کودک آزاری ناشی از بهره گیری خلاف
در این نوع کودک آزاری، گرچه ممکن است، اعمال انجام شده سلامت کودک را به مخاطره نیاندازند، ولی به هر حال سوء استفاده از کودک بوده، برخلاف مصلحت او است و چنین اعمالی نیز از سوی قانون گذار جرم تلقی شده و مجازات در پی دارد. ماده ۳ این قانون در تشریح چنین اعمالی می گوید:
” هر گونه خرید، فروش، بهره کشی و به کارگیری کودکان به منظور ارتکاب اعمال خلاف، از قبیل قاچاق، ممنوع و مرتکب، حسب مورد علاوه بر جبران خسارت وارده به شش ماه تا یک سال زندان و یا به جزای نقدی از ده میلیون ریال تا بیست میلیون ریال محکوم خواهد شد”
د- کودک آزاری جنسی
یکی دیگر از انواع کودک آزاری، کودک آزاری جنسی است که بسیاری از مصادیق آن در قانون مجازات اسلامی ذکر شده است. مانند لواط، زنا، تقبیل، قوادی، سوء استفاده جنسی؛ نظیر تهیه تصویر مستهجن از کودکان تشویق و راهنمایی به فحشا ،فریب کودک دختر و ازدواج با او.
در ضمن برخی از جرایم دیگر از قبیل هرزه گری کودکان، تشویق کودکان به هرزه گری و فحشا و جرایمی از این قبیل نیز به زودی تحت لایحه مجازات جرایم رایانه ای در مواد ۱۳ و ۱۴ جرم شناخته خواهد شد.
مجازات های کودک آزاری
مجازات های کودک آزاری حسب مورد متفاوت است اما بر طبق قانون حمایت از کودکان و نوجوانان، مجازات های کودک آزاری را این گونه بیان شده است:
هرگونه خرید، فروش، بهره کشی و به کارگیری کودکان به منظور ارتکاب اعمال خلاف از قبیل قاچاق ، ممنوع و مرتکب حسب مورد علاوه بر جبران خسارات وارده به شش ماه تا یک سال زندان و یا به جزای نقدی از ده میلیون ریال تا بیست میلیون ریال محکوم خواهد شد.
و طبق ماده 4 قانون فوق: هرگونه صدمه و اذیت و آزار و شکنجه جسمی و روحی کودکان و نادیده گرفتن عمدی سلامت و بهداشت روانی و جسمی و ممانعت از تحصیل آنان ممنوع و مرتکب به سه ماه و یک روز تا شش ماه حبس و یا تا ده میلیون ریال جزای نقدی محکوم می گردد.
همچنین کلیه افراد و مؤسسات و مراکزی که به نحوی مسئولیت نگاهداری و سرپرستی کودکان را بر عهده دارند مکلفند به محض مشاهده موارد کودک آزاری مراتب را جهت پیگرد قانونی مرتکب و اتخاذ تصمیم مقتضی به مقامات صالح قضائی اعلام نمایند، تخلف از این تکلیف موجب حبس تا شش ماه یا جزای نقدی تا پنج میلیون ریال خواهد بود.
نکته قابل توجه این است که اگر پدر یا جد پدر فرزند خود را بکشد قصاص نمی شوند و فقط مجازات های تعزیری از قبیل حبس و غیره و مجازات دیه بر وی اعمال خواهد شد ولی اگر مادر فرزند خود را بکشد قصاص می شود. (براساس قانون مجازات اسلامی)
کودک آزاری از منظر حقوق بین المللی
اعلامیه جهانی حقوق کودک (مصوب ۱۹۵۹) در قسمت ابتدایی اصل ۹ می گوید : «کودک باید در برابر هرگونه غفلت، ظلم، شقاوت و استثمار حمایت شود». همچنین در ابتدای اصل ۶ مقرر می دارد: «کودک، جهت پرورش کامل و متعادل شخصیتش نیاز به محبت و تفاهم دارد و باید حدالامکان تحت توجه و سرپرستی والدین خود، و به هر صورت در فضایی پرمحبت، در امنیت اخلاقی و مادی، پرورش یابد».
لازم به ذکر است که ایران نیز در اسفند ماه ۱۳۷۲ پیمان نامه جهانی حقوق کودک را پذیرفت. بنابراین، یکی از شرایط اساسی اجرای درست این پیمان نامه، آشنایی همه افراد جامعه، به ویژه مقامات مربوط به امور کودکان، والدین، سرپرستان کودک و البته خود او با این پیمان نامه است.
بر اساس ماده ۳ پیمان نامه جهانی کودک، منافع عالیه کودک باید در هر اقدامی از سوی سرپرستان و والدین او مورد توجه قرار گیرد. بر اساس این ماده، دولت ها نیز موظف شده اند، در صورت کوتاهی والدین نسبت به فرزندان، حمایت ها و مراقبت های لازم را از آنان انجام دهند.
غیرقابل گذشت بودن جرم کودک آزاری
قانونگذار ایران در خصوص جرم کودک‌آزاری ذره‌ای مسامحه نکرده است و این ضدارزش را در زمره جرایم غیرقابل‌گذشت آورده است.بنابراین کافی است که از سوی افراد مطلع این جرم گزارش داده شود تا مدعی‌العموم فرد خاطی را بسزای عمل قبیح خویش برساند.
جهت رفع سوالات و مشکلات خود از سیستم پشتیبانی سایت استفاده نمایید .
دیدگاه ارسال شده توسط شما ، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
دیدگاهی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با مطلب باشد منتشر نخواهد شد.