مراحل اجرای قراردادهای بی او تی (BOT) – قاسم نجفی بابادی

 تعریف قرارداد بی او تی

قراردادهای بی او تی(BOT)  در زبان ساده به قراردادهای ساخت، بهره برداری، انتقال و واگذاری گفته می‌شود. در این نوع از قراردادها شرکت و یا مجموعه ای از شرکت‌‌ها پس از اخذ امتیاز، پروژه‌‌های سنگین مالی را اجرا خواهند کرد.

اینگونه شرکت‌‌ها پس از طی شدن بازه زمانی محدودی از پروژه‌‌های مذکور نفع خواهند برد و سپس پروژه را به طوری که امکان فعالیت کامل بر روی آن وجود داشته باشد به صورت بلاعوض آن را به طرف دیگر واگذار می‌کنند که اغلب طرف دیگر دولت و یا شرکت‌‌های خصوصی وابسته به دولت است. آنچه گفته شد یک تعریف کلی و کامل از قراردادهای بی او تی (BOT) است.

قرارداد بی او تی

 

لفظBOT به چه معناست؟

BOT‌‌ترکیبی از سه کلمه Build,Operate,transfer است که ساخت، بهره برداری و انتقال و واگذاری معنا می‌دهد. احداث نیروگاه با استفاده  از قراردادهای بی او تی را می‌توان بهترین روش برای تامین انرژی الکتریکی در کشور میزبان دانست.

از آنجایی که ساخت نیروگاه‌‌ها به سرمایه گذاری بسیار زیادی احتیاج دارد، می‌توان با اینکار کمک دوچندانی به افزایش توان مملکت در اجرای پروژه‌‌های زیربنایی کرد. لذا می‌توان با اینکار به جذب سرمایه مملکت کمک شایانی کرد تا بتوان در ادامه توان مملکتی را در احداث زیرساخت‌‌های دیگر ارتقاء بخشید.

ساخت جاده، ساخت راه آهن و اشتغال زایی از جمله مواردی است که می‌توان با استفاده از قراردادهای بی او تی به آن شدت و سرعتی مطلوب بخشید.

اجرای قراردادهای بی او تی

مراحل اجرای قراردادهای bot

در اجرای قراردادهای bot پیچیدگی و گستردگی موضوعات وجود دارد این قراردادها اصلاً با سیر مطالعاتی و بررسی های گسترده و همچنین زمانبر رو به رو هستند. در انجام این قراردادها مشاوران حقوقی و متخصصان موضوع طرح باید با در نظر گرفتن جوانب بسیاری اقدام به ارائه اسناد برای تعیین وضعیت موضوع نهایی نمایند. در سیر تشکیل این قراردادها مراحل ذیل متصور می باشد:

تصميم دولت براي واگذاري امتياز طرح به بخش خصوصي

آمادگي دولت براي انجام مناقصه

اعلام آمادگي شركت كنندگان

مرحله گزينش

ايجاد مقدمات اجراي طرح

مرحله اجرا

مرحله بهره برداري

مرحله واگذاري

مشاوره حقوقی

این ۸ مرحله سیر کلی تشکیل یک قررداد را نشان می دهند که با توجه به شرایط ممکن است تفاوتهایی در نحوه هر کدام از مراحل ایجاد گردد. هر مرحله ممکن است با توجه به قوانین داخلی کشورها و رویکرد سرمایه گذاری، شامل قراردادها و مقررات گسترده ای باشد.

در طول این مراحل که ممکن است چندین سال زمان ببرد تمامی تلاش مبنی بر این است که سیر تحولات سیاسی و اقتصادی کمترین میزان تأثیر را برای طرفین داشته باشد تا هدف نهایی که منتفع شدنطرفین می باشد حاصل گردد.

 اجرای قراردادهای بی او تی

تعهدات طرفین قرارداد bot

طرفين قرارداد بي.او.تي مي كوشند تا در قبال تعهدي كه مي دهند، تعهدي از طرف مقابل بگيرند . براي مثال دولت در قبال اعطاي امتياز بلندمدت به بخش خصوصي، اين تعهد را به نفع خود می گيرد كه در زمان انتقال، طرح بايد درصد معيني از بازدهي مطلوب را داشته باشد يا اينكه شركت طرح در قبال تعهد به داشتن بازدهي طرح، دولت را متعهد مي سازد كه تا مدت معين، قطعات مورد نياز طرح را منحصرًا از شركت خريداري نمايد.

در آن دسته از قراردادهاي bot كه بخش خصوصي متعهد مي شود ابتدا مالكيت را منتقل كرده و سپس از آن بهره برداري مي كند ، در مقابل از اين حق برخوردار مي شود كه دولت، بستر استفاده انحصاري شركت از طرح را فراهم سازد . به علاوه دولت در بي.او.تي معمول، در قبال مالك دانستن شركت بر طرح ، شرط اعطاي تضمينات كافي براي انتقال به دولت پس از انقضاي مدت را در قرارداد گنجانده و شركت را مكلف به ارائه آن (كه غالبًا به صورت ضمانت نامه بانكي است )مي نمايد.

همچنين دولت در قبال ايجاد بستر اقتصادي و حقوقي مناسب و اعطاي مشو ق ها و معافيت ها، از شركت تعهد مي گيرد كه از بستر ايجاد شده براي بوجود آوردن انحصار به نفع بخش خصوصي سوء استفاده نكند . وانگهي دولت در قبال اعطاي يارانه و پرداخت هزينه كارگران، شركت را متعهد مي سازد كه از بخشي از نيروي دولت ميزبان بهره برده و آنان را آموزش دهد .

در بحث تقسيم خطر هم تلاش دو طرف بر حفظ تعادل قراردادي بوده و نقض اساسي تعهدات قراردادي، به ذينفع حق فسخ مي دهد . صرف نظر از تقابل تعهدات قراردادي مي توان تكاليف مندرج در قرارداد بي.او.تي را به دو دسته كلي زير تقسيم كرد:

 

الف-  تعهدات مشترك:

شامل اعتماد به اطلاعات ناشي از اسناد ارائه شده، تعهدات مربوط به همكاري مشترك و تضمين هاي مربوط به پرداخت نامناسب و مانند آن.

ب-  تعهدات مختص يكي از طرفين قرارداد که خود به دو دسته تقسيم مي شود:

1. تعهدات مختص دولت :

شامل ايجاد بستر مناسب براي موفقيت شركت طرح

اعطاي مشوق هاي مالي و غيرمالي

معافيت هاي مالياتي

2. تعهدات مختص شركت طرح :

شامل ساخت تأسيسات مطابق نوع و كيفيت مورد توافق، ساخت در زمان مقرر

تكليف به پرداخت خسارت ناشي از نقض تعهد قراردادي

رعايت قوانين داخلي كشور ميزبان،

راه اندازي طرح و انتقال مالكيت و تكنولوژي و حق اختراعات به دولت

رعايت حداقل استانداردهاي زيست محيطي و مانند آن.

تعهداتي مانند تعهد به اعطاي مشوق هاي مالي و غير

اجرای قراردادهای بی او تی

مطلب مفیدی برای شما بود ؟ پس به اشتراک بگذارید برای دوستانتان

قاسم نجفی بابادی

2483 مطلب منتشر شده

درباره این مطلب نظر دهید !

محصولات پرفروش