تاثیر تعویض چک ثمن عموماً بر روی شروط فسخ است. به این معنی که اگر در قرارداد شرط شود در صورت برگشت هر یک از چک ها، فروشنده حق فسخ معامله را دارد، در این صورت تعویض چک ثمن ممکن است این شرط را تحت تاثیر قرار دهد.
حالات مختلف تعویض چک ثمن
تاثیر تعویض چک ثمن در قرارداد را در چند حالت باید بررسی کنیم:
حالت اول : چک ثمن قبل از برگشت خوردن تعویض می گردد. در این حال برگشت چک تعویض شده نیز در حکم همان چک ثمن مندرج در قرارداد است و تبدیل تعهد صورت نگرفته و شرط فسخ باقی است. عدم تسری شرط فسخ به چک تعویضی خلاف انصاف و مروت است چرا که تعویض چک مساعدت و احسان فروشنده بوده است و نباید به ضرر فروشنده (محسن) تمام شود.
حالت دوم : چک ثمن بعد از برگشت با چک دیگری تعویض می گردد. در این حالت اگر چک تعویضی برگشت بخورد، طبق ملاک ماده ۴۰۳ و مواد ۲۵۴ و ۲۵۵ قانون مدنی، از مصادیق اسقاط فعلی و عملی شرط فسخ است و دیگر در این حالت ضمانت اجرای فسخ قرارداد به چک تعویض شده ی برگشتی تسری ندارد.
حالت سوم : چک تعویضی با چک برگشتی اول، وصول می گردد ولی چک بعدی مندرج در قرارداد (چک دوم) برگشت می خورد، در این صورت نیز مشمول حالت دوم فوق الذکر است.
حالت چهارم : چک ثمن قرارداد با سفته تعویض گردد اعم از این که قبل از برگشت چک باشد و یا بعد از آن. در این صورت شرط فسخ، اسقاط فعلی و عملی گشته و مضافاً گزینه تبدیل تعهد نیز بیشتر متصور است. فلذا عدم وصول سفته در هیچ حالتی مشمول شرط فسخ نمی گردد.
تنظیم متمم تعویض چک
بنابراین کلیه موارد تعویض چک و یا سایر تغییرات در نحوی پرداخت ثمن و تمدید موعد و امثالهم باید در قالب یک متمم صورت گیرد تا طرفین مجدداً به باقی بودن سایر شرایط قرارداد به قوت خود تاکید و تصریح نمایند و حقوق طرفین در قرارداد تضییع نگردد و جای شک و شبهه نباشد و کار به تفسیرهای حقوقی نکشد.
باسلام در رابطه با حالت اول ماده قانونی وجود دارد؟ لطفا راهنمایی کنید ممنون بابت مطالب ارزشمندتان
باسلام
متاسفانه در این خصوص مستند قانونی وجود ندارد