در دعاوی سه گانه خواهان مدعی می‌شود که خوانده، مانع سکونت او در ملک خود می‌شود، مزاحمتی ایجاد می‌کند و یا قصد غصب ملک وی را دارد.
بنابراین دعوای سه گانه تصرف شامل سه مورد الف) رفع تصرف عدوانی ب) رفع ممانعت از حق ج) رفع مزاحمت از حق می شود.
در ادامه به توضیح هر یک از دعاوی می پردازیم:
اوصاف دعاوی سه گانه تصرف
1. هر سه غیرمنقول است.
2. هر سه غیرمنقول اعتباری است.
3. در این دعاوی در پی حمایت از مالک نیستیم، بلکه در پی حمایت از سبق تصرف هستیم.
4. این دعاوی نیاز به احراز مالکیت خواهان و مشروعیت تصرف سابق او نیست.
دعاوی طاری در دعاوی سه گانه تصرف
1. فقط امکان ورود ثالث اصلی راه دارد.
2. دعوای جلب ثالث راه ندارد.
3. طرح دعوای متقابل در این دعاوی امکان پذیر است.
ویژگی های دعاوی سه گانه
در قوانین آیین دادرسی مدنی، از ماده ۱۵۸ تا ۱۷۷ به ویژگی های مرتبط با دعاوی سه گانه پرداخته‌شده است. جالب است بدانید که دعاوی سه گانه دارای یک سری ویژگی های مشترک هستند که در اینجا به طور خلاصه به آن اشاره می کنیم:
1. دعاوی سه گانه مربوط به اموال غیر منقول مثل ملک می باشد و شامل اموال منقول مثل ماشین، اشیاء گرانبها و غیره نمی شود.
2. میتوان برای هر سه دعوای تصرف درخواست تجدید نظر داشت ولی قابل فرجام خواهی نیستند.
3. دعاوی سه گانه تصرف را میتوان خارج از نوبت مورد برسی قرار داد.
4. در هر سه دعوا، فرد شاکی باید ثابت کند که قبلا متصرف بوده است. چرا که در قوانین ایران همیشه حق با متصرف فعلی است.
5. تجدید نظر در دعوای سه گانه تصرف بر خلاف سایر دعوای، مانع از اجرا حکم نخواهد شد.
6. برای رسیدگی به دعاوی سه گانه تصرف بایستی به دادگاهی مراجعه کنید، که مال غیر منقول در آن منطقه واقع شده‌است.
ارکان دعاوی سه گانه
برای طرح دعاوی سه گانه رکن لازم است که این ارکان عبارت است از:
1. سابقا ملک در تصرف خواهان بوده باشد
2. در حال حاضر ملک در تصرف خوانده باشد
3. تصرف فعلی خوانده بدون رضایت خواهان باشد
انواع دعاوی سه گانه
1. دعوای رفع ممانعت از حق
بر اساس ماده ۱۵۹ قانون آیین دادرسی مدنی، دعوای ممانعت از حق یعنی ” تقاضای شخصی که رفع ممانعت از حق ارتفاق و یا انتفاع خود را در ملک دیگری بخواهد”. اگر خوانده مانع رفت‌و‌آمد خواهان در ملک خود شود، میتوان دعوای ممانعت از حق را مطرح ساخت.
ممانعت از حق با تصرف عدوانی یک تفاوت اصلی دارد. همانطور که پیش تر گفتیم، در تصرف عدوانی، ملک به زور مورد تصرف فرد خاطی قرار می گیرد و اجازه استفاده از ملک به شاکی داده‌نمی‌شود. ولی در ممانعت از حق، خوانده‌فقط مانع استفاده از ملک توسط خواهان می‌شود. ولی خودش از ملک استفاده نمی کند.
2. دعوای رفع مزاحمت از حق
بر اساس ماده ۱۶۰ قانون آیین دادرسی، دعوای رفع مزاحمت یعنی دعوایی که باعث ایجاد مزاحمت برای متصرف مال غیر منقول شده‌است. در واقع بدون اینکه مال را از تصرف خواهان خارج کند، برای او مزاحمت ایجاد می کند”.
در دعوای مزاحمت، فرد خاطی ملک را به تصرف خود در نیاورده و مانع تصرف شخص متصرف نیز نمی شود. پس چرا دعوای مزاحمت مطرح می شود؟ در حقیقت، فرد خاطی با ایجاد مزاحمت برای شاکی، ارامش او را بر هم می ریزد. به طور مثال سر و صدای همسایه ها و یا برگزاری مهمانی های پر سر و صدا و غیره.. البته سر و صدا تا زمانی که باعث ایجاد اختلال در تصرفات متصرف نگردد، از مصادیق مزاحمت در نظر گرفته‌نمی‌شود.
هر گاه خواهان نتواند استفاده کامل از رفاه و آرامش خود در ملک مورد تصرف را ببرد، میتواند دعوای رفع مزاحمت از حق را مطرح نماید. به عنوان مثال میتوان به املاکی با ورودی مشترک اشاره کرد. زمانی که یکی از مالکین، شرایطی ایجاد کند که رفت و آمد دیگری دچار مشکل شود، ایجاد مزاحمت نموده‌است.
3. دعوای رفع تصرف عدوانی
بر اساس ماده ۱۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی، دعوای تصرف عدوانی یعنی “ادعای تصرف سابق مبنی بر این که‌خوانده بدون رضایت خواهان، مال غیر منقول را از تصرف وی خارج نموده‌است. بنابراین ادعای تصرف آن مال را درخواست می کند”. توجه داشته‌باشید که این نوع تصرف عدوانی در صورتی تایید می‌شود که بدون هیچ گونه مجوزی از سمت خواهان صورت گرفته‌باشد. در ضمن تصرف عدوانی فقط و فقط مربوط به اموال غیر منقول مثل ملک مرتبط است.
در واقع هر گاه که شخصی در ملکی تصرف داشته باشد ( چه مستاجر باشد و چه مالک)، و شخص دیگری بخواهد ملک را به زور تصرف کند، خواهان بایستی تصرف سابق خود را ثابت کند. چنانچه خواهان موفق به اثبات ادعای خود نشود، می تواند دعوای مالکیت را مطرح کند. بدین ترتیب که سند زسمی مالکیت خود را ارائه کرده و فرد غاصب را از ملک خود بیرون کند.
از آن جایی که خوانده در این نوع تصرف به عنوان غاصب شناخته‌می‌شود، احکام غاصب بر او رواست. بدین صورت که بایستی تمامی خسارات وارده به خواهان را پرداخت نماید. اجرت المثل مدت زمان تصرف ملک را توسط کارشناسان بررسی می کنند و میزان ان مشخص می گردد.
این پست برگرفته از کتب و سایت های مختلف حقوقی می باشد
جهت رفع سوالات و مشکلات خود از سیستم پشتیبانی سایت استفاده نمایید .
دیدگاه ارسال شده توسط شما ، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
دیدگاهی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با مطلب باشد منتشر نخواهد شد.