بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی، عدم حضور اصحاب دعوی در جلسه اول دادگاه موجب ممانعت از رسیدگی و صدور رای نخواهد شد. بنابراین حتی در صورتی که در ابلاغیه دادگاه، حاضر شدن طرفین و یا انجام اقداماتی توسط آنها پیش بینی نشده است، هر دو طرف پرونده باید در دادگاه حاضر شوند و از حق خود دفاع کنند.
اما در صورتی که دو طرف پرونده مورد نظر حاضر نشوند، دادگاه خود می‌تواند رسیدگی به پرونده را آغاز کند و حتی حکم را صادر نماید.
در صورت عدم حضور در دادگاه، طرفین می‌توانند با فرستادن لایحه به دادگاه، تعیین کردن وکیل و یا حتی با استناد به عذر موجه عدم حضور، باعث شوند جلسه دادرسی تمدید شود.
آیا حضور در دادگاه حقوقی اجباری است؟
بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی، پس از ارائه دادخواست به دادگاه حقوقی، زمان رسیدگی آن در قالب ابلاغیه به طرفین دعوا اعلام می‌گردد. ممکن است در این ابلاغیه زمان و مکان حضور ذکر شده باشد که به آن احضاریه گفته می‌شود.
بنابراین هریک از طرفین باید در دادگاه حاضر شوند و با ارائه اسناد و مدارک به دفاع از خود بپردازند. عدم حضور طرفین ممکن است تاثیرات حقوقی مهمی مانند صدور حکم غیابی داشته باشد؛ لذا حضور دو طرف دعوا در دادگاه اجباری است. البته افراد می‌توانند به جای خود وکیلی تعیین کرده و به جلسه دادگاه بفرستند یا با ارسال لایحه دفاعی شرایط عدم حضور را برای خود فراهم آورند.
شرایط عدم حضور در دادگاه حقوقی
در قسمت قبل، توضیح داده شد که در صورت صدور احضاریه یا اخطاریه دادگاه، طرفین باید حضور حاضر داشته باشند؛ در غیر این صورت، عدم حضور در دادگاه موجب تبعاتی خواهد شد که حتی ممکن است به لغو درخواست خواهان یا صدور حکم غیابی علیه خوانده بگرید.
اما در شرایط خاصی، بدون ایجاد تبعات و پیامدهای مذکور، می توان بدون حضور در دادگاه حاضر نشد و این عدم حضور، تبعات حقوقی منفی برای طرفین ایجاد نمی کند.
لذا در این بخش، قصد داریم شرایطی که عدم حضور در دادگاه حقوقی در آنها مورد نیاز است را توضیح دهیم.
برای اجرای قوانین آیین دادرسی مدنی، هر یک از طرفین می‌توانند به جای حضور شخصی خود در دادگاه، وکیلی را به عنوان نماینده خود تعیین و معرفی کنند.
وکیل می‌تواند در دادگاه حاضر شده و درباره موضوع پرونده صحبت کرده و اسناد و مدارک ضمیمه‌شده را تحویل دهد.
در این صورت، حضور شخصی در دادگاه لازم نیست، زیرا وکیل به عنوان نماینده و قائم‌مقام موکل در نظر گرفته می‌شود.
البته، در موارد خاصی مانند تقدیم سوگند در دادگاه، حضور فرد خود در دادگاه الزامی است.
همچنین، در برخی شرایط دیگر، ممکن است طرفین در دادگاه حقوقی حضور اجباری نداشته باشند.
بطور مثال، زمانی که طرفین یک لایحه حقوقی تنظیم و به دادگاه تقدیم می‌کنند، نیازی به حضور حضور طرفین در فرایند دادرسی نیست.
در این صورت، توضیحات طرفین را می‌توان به صورت نوشتاری در لایحه ثبت و به دادگاه ارسال کرد.
مذکور بودن لایحه کفایت می‌کند و نیازی به حضور طرفین در دادگاه ندارد.
در موقعیت‌های گفته شده، دادگاه همچنین می‌تواند با استناد به دفاعیات وکیل پرونده و اسناد و مدارک ارائه شده توسط او، همچنین با توجه به لایحه‌ای که از سوی خواهان و خوانده دعوی ارائه شده، رای صادر کند.
بنابراین، حضور طرفین، نه تنها اجباری و الزامی نیست، بلکه عدم حضور آنها هم مانع صدور رای در دادگاه نمی‌شود و اگر دادگاه در این شرایط رایی صادر کند، آن رای به عنوان رای حضوری در نظر گرفته می‌شود و به عنوان رای غیابی شمرده نمی‌شود.
علاوه بر موارد ذکر شده، یکی از شرایطی که باعث می‌شود افراد حقیقی و حقوقی در دادگاه حضور نیاورند، داشتن دلیل موجهی برای غیبت می‌باشد.
در قانون آیین دادرسی مدنی شرایطی به نام “عذر موجه عدم حضور در دادگاه حقوقی” وجود دارد که اگر هر یک از طرفین بر اساس هر یک از موارد مذکور نتوانند در دادگاه حضور یابند، حقوق آنان محفوظ می‌شود و تبعات و عواقب عدم حضور در دادگاه، به آنان آسیب نمی‌رسد.
عذر موجه عدم حضور در دادگاه حقوقی
همان‌گونه که بیان شد، یکی از شرایط قانونی برای عدم حضور در دادگاه، این است که طرفین دعوی یا حتی وکیل آنها، دلیل قانع‌کننده‌ای برای عدم حضور در دادگاه داشته باشند.
در این صورت، می‌توانند یک درخواست عدم حضور در دادگاه تنظیم کنند و به دادگاه ارائه دهند.
اگر دادگاه تصمیم بگیرد که این شرایط موجه هستند، جلسه دادرسی تجدید می‌شود؛ در غیر این صورت، دادگاه به بررسی پرونده ادامه می‌دهد.
بر اساس اصل ۴۱ قانون آیین دادرسی مدنی، مواردی به عنوان عذر موجه برای عدم حضور وکیل در دادگاه تعیین شده است که البته می توان آنها را برای خواهان و خوانده دعوی نیز لحاظ کرد و اگر هر یک از طرفین دلایلی داشته باشند که مانع از حضور در فرایند رسیدگی به دادگاه می شوند، جلسه رسیدگی باید به تعویق افتد.
موارد عذر موجه برای عدم حضور در دادگاه شامل:
مهم است بیان کنم که هر فردی که قصد دارد با استناد به یکی از دلایل مذکور، از حضور در جلسه دادگاه امتناع نماید، باید نمونه لایحه عدم حضور در دادگاه را تنظیم کند و در آن بیان کند که به چه دلیل نمی تواند در دادگاه حاضر شود.
در صورت پذیرش موضوع توسط قاضی، حضور در دادگاه دیگر اجباری نیست.
عدم حضور خوانده در جلسه دادگاه
بر اساس قانون مدنی، در صورتی که خوانده در دادگاه حاضر نشود، این امر می‌تواند آثار منفی داشته باشد. در واقع عدم حضور خوانده در جلسه دادگاه بدون عذر موجه و یا ارسال وکیل و لایحه می‌تواند برخی از حقوق را از وی سلب کند.
به عنوان مثال از جمله حقوقی که ممکن است، سلب شود می‌توان به طرح دعوای تقابل و یا استناد به ایرادات اشاره کرد. در نهایت نیز ممکن است دادگاه تحت یک سری شرایط خاص و بدون توجه به دفاعیات خوانده، رای و حکم را که ممکن است به ضرر وی باشد، صادر کند.
عدم حضور خواهان در دادگاه
بر اساس قانون مدنی، خواهان در صورتی که نتواند در دادگاه حاضر شود، باید حتما اصل اسناد و مدارک را همراه با وکیل خود به دادگاه ارسال کند.
در غیر این صورت و تحت شرایطی مانند این امر که مدارک مورد استناد، سند عادی هستند، مورد انکار واقع می‌شوند و اگر دادخواست نیز به دلیل دیگر مستند نباشد، در نتیجه دادگاه دادخواست وی را باطل خواهد کرد.
بنابراین از جمله آثار عدم حضور خواهان در دادگاه می‌توان به این امر اشاره کرد که ممکن است با وجود داشتن یک سری شرایط دادگاه بتواند دادخواست را ابطال کند.
آثار عدم حضور در دادگاه حقوقی
اگر طرفین دعوا، بدون رعایت هیچ کدام از شرایط عدم حضور و داشتن عذر موجه در دادگاه حاضر نشوند، حقوق آنها تحت الشعاع قرار می‌گیرد.
لازم است بدانید که در صورت عدم حضور در دادگاه حقوقی ممکن است قاضی تصمیم بگیرد رای را به صورت غیابی صادر کند.
در واقع عدم حضور خواهان و خوانده بدون هیچ عذر موجه و همچنین بدون ارسال لایحه و یا وکیل ممکن است باعث ابطال دادخواست شده و خواهان باید دوباره اقدام به طرح دعوا کند.
علاوه بر این در صورتی که شاهد نیز در دادگاه حاضر نشود ممکن است موجب جلب وی شود. به طور کلی عدم حضور طرفین در دادگاه‌های حقوقی مانعی در روند رسیدگی و همچنین صدور رای نخواهند شد. همچنین عدم حضور در دادگاه حقوقی در اولین جلسه دادرسی می‌تواند منجر به سلب برخی از حقوق طرفین شود.
این پست برگرفته از کتب و سایت های مختلف حقوقی می باشد
جهت رفع سوالات و مشکلات خود از سیستم پشتیبانی سایت استفاده نمایید .
دیدگاه ارسال شده توسط شما ، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
دیدگاهی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با مطلب باشد منتشر نخواهد شد.