براساس قانون آیین دادرسی مدنی، دفاع شکلی در برابر اسناد که در دادگاه ارائه می‌شود، به سه شیوه انکار، تردید و ادعای جعل تقسیم می‌شود.
انکار و تردید خاص اسناد عادی بوده و نسبت به اسناد رسمی ادعای جعل مطرح می‌شود.
در اضافه به تفاوت در نوع سندی که مورد انکار و تردید یا جعل قرار می‌گیرد، انکار و تردید با جعل تفاوت‌های دیگری نیز دارند که اطلاع از آنها در خصوص انتخاب عنوان مناسبت برای اعتراض به سند حایز اهمیت فراوانی است.
به همین مناسبت، در ادامه این مقاله قصد داریم به بررسی تفاوت‌های انکار، تردید و ادعای جعل نسبت به سند پرداخته و تفاوت‌های جعل با انکار و تردید را مورد بررسی قرار دهیم.
1. نوع سند
تفاوت مهم بین ادعای جعل و انکار و تردید در این است که ادعای جعل می‌تواند در مورد اسناد رسمی یا غیررسمی رخ دهد ، اما انکار و تردید تنها مربوط به اسناد رسمی و اسناد عادی با اعتبار رسمی است و درباره این نوع اسناد شنیده نمی‌شود.
تردید و انکار تنها در چارچوب ادعای جعل امکان پذیر است.
2. تکلیف اثبات
تفاوت‌های بین جعل، انکار و تردید در سندسنجی
با وجود اشتباه جمع‌آوری و تفسیر، تفاوت‌هایی میان استنتاجات و جعل سند وجود دارد.
یکی از تفاوت‌ها این است که استنتاج و جعل بلافاصله به عنوان “اعلام” در نظر گرفته می‌شود و نیازی به اثبات آن توسط ارائه‌دهنده ندارد.
اما تردید و انکار برخلاف جعل، متکی به اطلاعات جمع‌آوری شده است و اثبات اعتبار سند بر عهده تردیدکننده قرار می‌گیرد.
ادعای جعل همانند “ادعا” در نظر گرفته می‌شود و باید با دلیلی برای اثبات آن همراه باشد.
3. ارائه دلیل جعلی بودن
میان انکار و تردید در خصوص جعل، تفاوت مهمی وجود دارد که به ارائه دلیل جعلی بودن مرتبط است.
طبق ماده ۲۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی، باید ادعای جعلیت با ذکر دلایل جعلیت ارائه شود.
بنابراین، در صورتی که کسی که سندی علیه او ارائه داده شده است، تنها به ادعای جعل اکتفا کند و بدون ارائه دلیل برای اثبات جعلی بودن سند، دادگاه به اهمیت ادعای جعل توجهی نخواهد داشت.
البته طبق ماده مذکور، در صورتی که دلیلی جعلی بودن سند پس از موعد مقرر و قبل از صدور آرای نهایی یافت شود، با توجه به دلایل مزبور، به ادعای جعل که در زمان مناسب مطرح شده است، رسیدگی خواهد شد.
4. تکلیف تسلیم اصل سند در مهلت مقرر
تفاوت‌های چهارمین بین انکار، تردید و جعل در حقیقت از جنبه‌های مختلفی قابل توجه است.
به طوری که با اظهار انکار یا تردید، باید سند اصلی معمولاً در همان جلسه به دادگاه ارائه شود، اما در صورت ادعای جعل، این امر همچنین صادق نیست.
بنابراین، ماده ۲۲۰ قانون آیین دادرسی مدنی مرتبط با مورد جعلهای قضایی است.
به این ترتیب، ادعای جعل و دلایل آن بر اساس دستور دادگاه به طرف مقابل ابلاغ می‌شود و اگر طرف متهم به استفاده از سند جعلی برای ادعا باقی بماند، باید ظرف مدت ده روز از تاریخ ابلاغ، سند اصلی مرتبط با ادعای جعل را به دفتر دادگاه ارائه کند.
5. امکان شکایت و رسیدگی کیفری
تفاوت پنجم بین جعل، انکار و تردید این است که جعل سند جرم است، و ادعای جعل سند به وقوع جرم اشاره دارد و ممکن است باعث رسیدگی کیفری شود.
اما انکار و تردید، مگر اینکه به شیوه‌ای ارائه شود، به معنای ادعای وقوع جرم نیست و به عنوان عملی جرم‌آمیز محسوب نمی‌شود.
حتی اگر اصالت سند ثابت نشود، بیان کننده آن نمی‌تواند مورد تعقیب کیفری قرار بگیرد.
6. تعیین تکلیف سند جعلی
تفاوت بین انکار، تردید و جعل، مربوط به تشخیص اعتبار سند جعلی است.
طبق قانون آیین دادرسی مدنی و در ماده ۲۲۱، دادگاه مکلف است در صدور حکم نسبت به ماهیت دعوا و اعتبار سندی که در آن ادعای جعل شده، تصمیم‌گیری کند.
7. ممنوعیت دادن رونوشت یا رو گرفت سند
وجود هفت تفاوت بین جعل سند از یک سو و انکار و تردید سند از سوی دیگر وجود دارد.
یکی از این تفاوت‌ها مربوط به ممنوعیت دادن رونوشت یا تصویر سند است که در ماده 222 قانون آیین دادرسی مدنی تعریف شده است.
طبق این ماده، کارمندان دادگاه اجازه ندارند تا تصویر یا رونوشتی از سند و مدرکی که ادعای جعلیت به آن شده است را به اشخاص دیگر تسلیم کنند، مگر آنکه تاکید قطعی نشده باشد و به آن دستور دادگاه صادر شده باشد.
در صورت اجازه دادگاه، باید به وضوح آمده باشد که به این سند ادعای جعلیت شده است.
اما این ممنوعیت تنها برای اسناد مربوط به ادعای جعل می‌باشد، بدون در نظر گرفتن اسنادی که مورد انکار و تردید قرار گرفته‌اند.
البته باید توجه داشت که تنها با ادعای جعلیت نسبت به سند و حتی با ارائه شکایت کیفری جعل، صحت و اعتبار سند متاثر نمی‌شود.
این پست برگرفته از کتب و سایت های مختلف حقوقی می باشد
جهت رفع سوالات و مشکلات خود از سیستم پشتیبانی سایت استفاده نمایید .
دیدگاه ارسال شده توسط شما ، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
دیدگاهی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با مطلب باشد منتشر نخواهد شد.