در صورتی که رسیدگی به دعوی در دادگاه، مستلزم انجام اقداماتی از سوی خواهان دعوا باشد و او این امور را انجام ندهد و در نتیجه این عدم انجام، دادگاه نتواند در خصوص موضوع، اظهارنظر و سپس، اقدام به صدور حکم کند، قرار ابطال دادخواست، صادر خواهد شد.
اما این سوال مطرح می گردد که با صدور این قرار و قطعی شدن آن آیا ذینفع می تواند دوباره همان خواسته را مطرح نماید یا خیر؟ به عبارت دیگر آیا قرار ابطال دادخواست داری اعتبار امر مختومه یا قضاوت شده می باشد؟
البته باید به این نکته توجه کرد که قرار ابطال دادخواست با حکم به بطلان دعوی متفاوت است و این دو دارای احکام متفاوتی می باشند و در این مقاله صرفاً قرار ابطال دادخواست بررسی می شود.
اعتبار امر مختومه یا قضاوت شده چیست؟
اعتبار امر مختومه یا قضاوت شده یعنی چنانچه در گذشته دعوایی بین اشخاصی مطرح شده باشد و در مورد آن حکم قطعی صادر شده باشد دیگر نمی توان مجددا همان دعا را به طرفیت همان اشخاص مطرح کرد، زیرا که یک بار به آن دعوی رسیدگی شده و در مورد آن حکم صادر و به این طریق اختلافات حل شده است. پس اگر کسی نسبت به رأی قطعی صادر شده اعتراضی دارد باید از راه‌های دیگری که برای اعتراض وجود دارد استفاده کرد.
موارد صدور قرار ابطال دادخواست
در قانون آیین دادرسی مدنی موارد ۹۵، ۹۶، ۲۵۶ و ۲۵۹ در خصوص قرار ابطال دادخواست مواردی را بیان نموده است.
1. در ماده ۹۵ از قانون مذکور مقرر شده است که:
« عدم حضور هریک از اصحاب دعوا و یا وکیل آنان در جلسه دادرسی مانع رسیدگی و اتخاذ تصمیم نیست. در موردی که دادگاه به اخذ توضیح از خواهان نیاز داشته باشد و نامبرده در جلسه تعیین شده حاضر نشود و با اخذ توضیح از خوانده هم دادگاه نتواند رای بدهد، همچنین در صورتی که با دعوت قبلی هیچ یک از اصحاب دعوا حاضر نشوند، و دادگاه نتواند در ماهیت دعوا بدون اخذ توضیح رای صادر کند دادخواست ابطال خواهد شد.»
2. به موجب ماده ۹۶ همین قانون نیز، در حالتی که یکی از اصحاب دعوا نتواند در جلسه رسیدگی حضوری یابد، باید اصل سندی که به آن استناد کرده است را به دادگاه ارائه دهد، یا به صورت شخصی و یا از طریق وکیل دادگستری. حال اگر اصل این اسناد را ارائه نکردند و دادگاه در مورد آن ها تردید و انکار داشته باشد، در صورتی که شخص در جایگاه خواهان باشد و هیچ دلیل دیگری برای اثبات مدعای او نباشد، قرار ابطال دادخواست وی صادر می شود.
اعتبار امر مختومه در قرار ابطال دادخواست
مطابق قانون آیین دادرسی مدنی قرار ابطال دادخواست اعتبار امر مختومه ندارد. یعنی به دیگر بیان در صورتی که این قرار صادر شود، خواهان این امکان را دارد که مجددا همان دعوی را بر علیه همان شخص مطرح کند و این بار مدارک بهتر و محکم تری تهیه کرده باشد تا مستند رأی دادگاه قرار بگیرد.
البته چنانکه گفتیم به قرار ابطال دادخواست نیز می توان هم از طریق تجدیدنظر خواهی و هم از طریق فرجام خواهی اعتراض نمود.
آثار قرار ابطال دادخواست
آثار قرار ابطال دادخواست همانند آثار قرار رد دعوا است. اگر خواهان با شکست روبرو شود در این دعوا، از آن جهت که صدور قرار ابطال دادخواست، اعتبار امر قضاوت شده ندارد، اقامه دوباره دعوا پس از صدور آن با مانعی روبرو نیست. بنابراین با صدور قرار ابطال دادخواست، طرح مجدد دعوا و تجدید دادخواست بلامانع است.
اما نکته مهمی که وجود دارد آن است که مطابق مواد 367 و 368 قانون آیین دادرسی مدنی، قرار ابطال دادخواست از جمله قرارهای قابل فرجام خواهی دانسته شده است.
تفاوت‌های قرار رد دادخواست با قرار ابطال دادخواست
تنها قاضی است که این اختیار و قدرت را دارد که قرار ابطال دادخواست را صادر کند. و بیشتر در مورادی این قرار صادر می شود که ربطی به تکمیل یا رفع نقص ندارد، اما قرار رد دعوی علاوه بر قاضی ممکن است از طرف مدیر دفتر دادگاه نیز صادر شود و در بیشتر موارد برای رفع نقض یا تکمیل دادخواست است.
این پست برگرفته از کتب و سایت های مختلف حقوقی می باشد
جهت رفع سوالات و مشکلات خود از سیستم پشتیبانی سایت استفاده نمایید .
دیدگاه ارسال شده توسط شما ، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
دیدگاهی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با مطلب باشد منتشر نخواهد شد.