پیمانکار کیست و چه وظایف و حقوقی دارد؟ – پیمانکار در پروژه های عمرانی

پیمانکار

پیمانکار عبارت است از فرد، سازمان یا گروهی از سازمان‌ها که با فرد یا سازمان دیگر که به او کارفرما گفته می‌شود، برای انجام یک کار (پروژه) قرارداد امضا می‌کند.

پیمانکاران به صورت خود اشتغالی و به طور مستقل کار می کنند. فعالیت پیمانکاران می‌تواند به صورت انفرادی یا در قالب یک شرکت یا سازمان باشد.

پیمانکاران مستقل معمولاً خودشان برای خود مشتری می‌یابند. ولی با این حال می‌توانند با یک شرکت یا آژانس کاریابی مانند سایت عابرکار برای یافتن و بستن قراردادهای کاری همکاری کنند.

 

پیمان چیست؟

مجوعه ای از اسناد و مدارکی است که در ماده ۲ موافقتنامه پیمان درج شده است.

الف- موافقتنامه : سندی است که مشخصات اصلی پیمان مانند مشخصات دو طرف، موضوع، مبلغ و مدت پیمان، در آن بیان شده است.

ب- شرایط عمومی: شرایط عمومی،مفاد همین متن است که شرایط عمومی حاکم بر پیمان و یپمانکار را تعیین می کند.

ج- شرایط خصوصی: شرایط خاصی است که به منظور تکمیل شرایط عمومی، برای این پیمان، با توجه به وضعیت و ماهیت آن، تنظیم شده است. موارد درج شده در شرایط خصوصی هیچگاه نمی تواند مواد شرایط عمومی را نقض کند.

د- برنامه زمانی اجرای کار

1. برنامه زمانی کلی: برنامه ایست که در آن، زمان بندی کلی کارهای مورد پیمان برحسب ماه، منعکس گشته و در اسناد و مدارک پیمان درج شده است.

2. برنامه زمانی تفصیلی: برنامه ای است که زمان بندی فعالیتهای مختلف کارهای موضوع پیمان، به تفصیل و در چارچوب برنمه زمانی کلی، در آن آمده است.

 

تمدید مدت پیمان

 

قرارداد پیمانکاری چیست؟

قرارداد پیمانکاری، قراردادی است که بین پیمانکار و کارفرما تنظیم می‌شود. در قرارداد پیمانکاری انجام یک کار با شرایط مشخص و در مقابل مبلغ مشخص، در زمان مشخص از طرف کارفرما به پیمانکار واگذار می‌شود.

 

پیمانکار چه تفاوتی با کارمند دارد؟

برای توضیح تفاوت بین این که پیمانکار کیست و کارمند چه کسی است باید بگوییم که:

کارمندان موظف به انجام وظایف تعیین شده از سوی کارفرمای خود هستند ولی پیمانکار مختار است که انجام یک کار را بپذیرد یا رد کند. فقط در صورت عقد قرارداد پیمانکار ملزم به انجام آن خواهد بود.

پس از اتمام قرارداد پیمانکار آزاد است که ادامه کار را بپذیرد ولی چنین کاری برای کارمند معنا ندارد و وی موظف است هر کاری که کارفرما می‌خواهد، انجام دهد.

پیمانکاران شرایط قرارداد خود را تعیین می‌کنند. هزینه‌های مربوط، زمان و مکان انجام کار را انتخاب می‌کنند ولی کارمندان فقط با شرایط تعیین شده از سوی کارفرما کار می‌کنند.

پیمانکاران در صورتی که کار وابسته به مکان نباشد، الزامی برای حضور در محل کار نداشته و می‌توانند به صورت دورکاری کار را به انجام رسانند، ولی کارمندان عمدتاً مجبور هستند که در مکان کار حضور یابند.

 

 

انواع پیمانکاران بر حسب نوع فعالیت

پیمانکاران بر حسب نوع فعالیت، به شرح زیر طبقه بندی می‌شوند:

⇐  پیمانکاری ساختمان

⇐  پیمانکاری آب

⇐  پیمانکاری حمل و نقل

⇐  پیمانکاری صنعت

⇐  پیمانکاری برق

⇐  پیمانکاری تاسیسات و تجهیزات

⇐  پیمانکاری آدیش گروپ‌های زمینی

⇐  پیمانکاری ارتباطات

⇐  پیمانکاری کشاورزی

⇐  پیمانکاری خدمات

 

پیمانکار جزء

پیمانکاران جزء معمولا در کارهای اجرایی تخصص دارند. پیمانکار جزء شخصی حقیقی یا حقوقی است که برای اجرای قسمتی از پروژه بزرگتر با پیمانکار عمومی قرارداد می بندد. به عنوان مثال فردی که در پروژه ساختمانی عملیات جوشکاری را انجام می‌دهد پیمانکار جزء نامیده می‌شود.

 

پیمانکار عمومی (General Contractor)

به فرد یا شرکتی گفته می‌شود که با سازمان یا شخصی دیگر قرارداد (کنترات) امضاء می‌کند تا پروژه‌های مشخص را طبق نقشه‌ها و مشخصات مورد توافق اجرا نماید. GC ها معمولا در هدایت و مدیریت طرح ها و پروژه های صنعتی زیربنایی دارای تجربه و تخصص بوده و با تکیه بر دانش و ابزارهای مدیریتی خود، اجرای پروژه‌ها را بر عهده می‏گیرند. در رابطه با فرآیندهای اجرا و فازهای پروژه‌های GC نظریه‌های متفاوتی وجود دارد. بسته به نوع پروژه و ویژگی‌های اجرا و وسعت آن، می‌توان مراحل متفاوتی را برای آن در نظر گرفت. اگر یک شرکت پیمانکار GC را یک سیستم در نظر بگیریم، ورودی را که شامل پول و درخواست می‌باشد، به خروجی مطلوب که می‌تواند ساختمان یا هر محصول مورد نظر کارفرما باشد تبدیل می‌کند.

 

تجهیز کارگاه

 

پیمانکار در پروژه های Turn-Key

در این حالت اجرا که پروژه کلید در دست نیز نامیده می‌شود، مسئولیت طراحی و اجرا به طور کامل به پیمانکار سپرده می‌شود. در واقع پیمانکار متعهد می‌شود در ازای دریافت هزینه اجرا، کلیه امور طراحی و اجرای پروژه را انجام دهد. بنابراین کارفرما تنها پس از تحویل پروژه اصطلاحا کلید تاسیسات مورد قرارداد را از پیمانکار دریافت می‌کند و در صورت بروز هرگونه نقص (در هر مرحله و به هر دلیل) کلیه مسئولیت‌ها به عهده پیمانکار خواهد بود.

 

پیمانکار در پروژه های EPC

پروژه مهندسی، تدارکات و ساخت (Engineering, Procurement, and Construction) در واقع به عنوان همان پروژه کلید در دست در نظر گرفته می شود و کلیه فعالیت ها جهت اجرای پروژه (طراحی، تدارکات و اجرا) به پیمانکار واگذار می شود. در قراردادهای EPC این نکته مهم وجود دارد که این سه مقوله مجزا باید در کنار هم و بدون نقص اجرا شود. به طور کلی اجرای دقیق این فرایند، نیازمند توانایی بالایی در مدیریت پروژه می‌باشد.

 

گواهینامه صلاحیت پیمانکاری

مدرکی است که براساس مقررات و به ازای احراز شرایط لازم برای فعالیت پیمانکاری صادر و بر اساس قوانین، اصلاح و تمدید می‌گردد.

 

رتبه بندی (گرید) در پیمانکاری

برای شرکت‌های پیمانکاری از ۱ تا ۵ رتبه‌ای تعیین می‌شود که بیانگر اعتبار و صلاحیت آن‌هاست. شرکت‌های برتر با رتبه‌های بالاتر علاوه بر توانایی اجرای قوی تر پروژه‌های محوله، در بازاریابی و جذب مشتری نیز موفق‌تر عمل می‌کنند. شرکت‌های پیمانکاری رتبه1 به عنوان برترین شرکت‌های پیمانکاری شناخته شده و به ترتیب تا رتبه ۵ به رتبه‌های پایین‌تر تقسیم بندی می‌شوند.

 

 

مطلب مفیدی برای شما بود ؟ پس به اشتراک بگذارید برای دوستانتان

قاسم نجفی بابادی

2483 مطلب منتشر شده

درباره این مطلب نظر دهید !

محصولات پرفروش