اگر واقعه ازدواج در دفاتر اسناد رسمی به ثبت نرسد، زوجه ای که مدعی ترک انفاق توسط همسر خویش است، نمی تواند زوجیت خود را در دادگاه اثبات کند و وقتی زوجیت اثبات نشد، استحقاق نفقه که از وجود رابطه ی زوجیت ناشی می شود نیز اثبات نخواهد شد، و وقتی استحقاق نفقه ثابت نشد، ترک انفاق نیز معنا نخواهد داشت و اگر به راستی آن مرد همسر او باشد و جرم ترک انفاق واقع شده باشد، دادگاه قانوناً نمی تواند حمایت قانونی انجام دهد.
در خصوص ازدواج با زن شوهردار و معتده نیز وضع به همین صورت است؛ زیرا اگر ازدواج یک زن در دفاتر ثبت ازدواج، ثبت نشده باشد، اثبات شوهردار بودن یک زن کار بسیار دشواری خواهد بود و ادعای شاکی مبنی بر ازدواج همسر او با مرد دیگر قابل پیگیری نخواهد بود و بدین سان عدم ثبت ازدواج زمینه را برای وقوع این عمل زشت که چیزی جز زنای محصنه نیست فراهم، میسازد.
الزام به ثبت واقعه نکاح در قوانین
بر اساس حقوق و قوانین ایران، بعد از این که نکاح دایم بین زن و مرد به صورت صحیح واقع و صیغه آن نیز جاری شد، این واقعه باید در دفتر اسناد رسمی ازدواج به ثبت برسد و در شناسنامه زن و مرد نیز درج گردد.
برای ثبت سند ازدواج، زوجین باید مدارک هویتی خود را ارائه نمایند و زوجه اگر باکره باشد باید مدرکی دال بر رضایت پدر یا جد پدری یا گواهی فوت این دو را به سر دفتر ارائه دهد. سردفتر واقعه ازدواج را در دفتر مخصوص ثبت می‌کند و زوجین یا وکیل آن ها، دفتر و سند ازدواج را امضا می نماید، که این سند به عنوان سندی رسمی محسوب می گردد.
حال اگر زوج از ثبت ازدواج در دفتر رسمی ازدواج امتناع و خودداری نماید، طبق ماده ۴۹ قانون حمایت از خانواده، مرتکب جرم شده و پس از شکایت زوجه، علاوه بر محکومیت کیفری مقرر در قوانین، ملزم به ثبت نکاح نیز خواهد بود.
بر اساس ماده ۲۰ قانون حمایت از خانواده، ثبت کردن واقعه ازدواج در دفاتر ازدواج الزامی است و به موجب ماده ۴۹ این قانون تکلیف و وظیفه ثبت ازدواج بر عهده زوج گذاشته شده است و در صورت عدم ثبت این واقعه، برای آن ضمانت اجرای کیفری در نظر گرفته شده است.
در صورت خودداری زوج از ثبت سند ازدواج، زوجه می‌تواند با مراجعه به دادسرا و طرح شکایت کیفری، تعقیب جزایی زوج و صدور حکم به الزام زوج به ثبت واقعه ازدواج را درخواست کند.
الزام به ثبت ازدواج موقت در قوانین
ثبت ازدواج یا نکاح موقت، که در اصطلاح عوام آن را صیغه می‌نامند، مطابق با ماده ۲۱ قانون حمایت از خانواده، فقط در صورت وقوع حالات ذیل الزامی است و در سایر موارد ثبت آن اختیاری است. موارد الزامی بودن ثبت ازدواج موقت عبارتند از:
1. باردار شدن زوجه
لازم به توضیح است که تفاوت نمی کند که این بارداری منتهی به تولد فرزند شود یا خیر. همچنین اگر بعد از انقضا مدت ازدواج موقت، زوجه باردار گردد و مشخص شود که این حاملگی مربوط به دوران صیغه او بوده، ثبت آن الزامی است.
2. توافق طرفین
یعنی اینکه طرفین بر ثبت واقعه ازدواج توافق دارند.
3. شرط ضمن عقد
در این حالت زوجین هنگام وقوع عقد ازدواج موقت، ثبت آن را در دفترخانه شرط می کنند.
در ماده ۴۹ قانون حمایت از خانواده آمده است: در صورتی که مردی بدون ثبت در دفاتر رسمی به ازدواج دائم، طلاق یا فسخ نکاح اقدام نماید یا پس از رجوع از آن تا یک ماه از ثبت آن امتناع یا در مواردی که ثبت نکاح موقت ضروری است از ثبت آن امتناع کند، ضمن الزام به ثبت واقعه به پرداخت جزای نقدی درجه پنج (معادل بیش از هشت میلیون تومان تا هجده میلیون تومان) و یا حبس تعزیری درجه هفت (از ۹۱ روز تا ۶ ماه) محکوم می گردد. این مجازات در خصوص مردی که از ثبت انفساخ نکاح و اعلام بطلان نکاح یا طلاق نیز استنکاف کند نیز مجری خواهد بود.
ابطال ثبت واقعه ازدواج
در موارد خاصی، در صورت وقوع پاره ای از شرایط، می توان تقاضای ابطال ثبت واقعه ازدواج را از مراجع قضایی درخواست نمود. در این شرایط بعد از صدور بطلان نکاح لازم است که این بطلان، در دفاتر ازدواج و طلاق ثبت گردد. مواردی که باعث بطلان نکاح می شود عبارتند از:
1. عقد نکاح با زن شوهردار
2. عقد نکاح با زنی که سه یا نه طلاق باشد
3. عقد نکاح دو همجنس
4. عقد نکاح به شکل صوری و بدون وجود قصد انجام شده باشد
5. عقد نکاح با زنی که در عده طلاق
6. عقد نکاح زن مسلمان با مرد غیر مسلمان
7. عقد نکاح در حال احرام
8. عقد نکاح پنجم مردی که چهار زن دائمی داشته باشد.
دادگاه صالح رسیدگی به عدم ثبت ازدواج
مطابق با ماده ۴۹ قانون حمایت از خانواده، طرح شکایت از عدم ثبت ازدواج، در دادسرا های عمومی انجام می‌شود و پس از رسیدگی، در دادگاه کیفری ۲ هم در مورد مجازات و هم در خصوص ثبت واقعه ازدواج حکم صادر می گردد. اما فقط دادخواست ثبت واقعه ازدواج در دادگاه خانواده رسیدگی می‌گردد.
جهت رفع سوالات و مشکلات خود از سیستم پشتیبانی سایت استفاده نمایید .
دیدگاه ارسال شده توسط شما ، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
دیدگاهی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با مطلب باشد منتشر نخواهد شد.