نشر اکاذیب یکی از جرایمی است که در حوزه جرایم علیه اشخاص مورد بررسی قرار میگیرد که ما در این نوشتار در سه بخش تعریف نشر اکاذیب و مفهوم آن، شرایط وقوع و مجازات نشر اکاذیب به بررسی آن می پردازیم.
امروزه با گسترش و پیشرفت تکنولوژی رسانه ها اخبار و مطبوعات شاهد رد و بدل شدن خبرهای زیادی از این طریق می باشیم ولی برخی از اوقات عدهای از افراد با سوء نیت و با قصد قبلی اقدام به انتشار اخباری میکنند که فضای جامعه و اذهان عمومی را بر هم می ریزد به همین جهت بررسی جرم نشر اکاذیب از اهمیت زیادی برخوردار است.
برای دیدن متن کامل مقاله “جرم نشر اکاذیب” اینجا کلیک نمایید
جرم نشر اكاذيب از طریق مطبوعات
به موجب بند 11 ماده 6 قانون مطبوعات، نشریات نمی توانند به پخش شایعات و مطالب خلاف واقع و یا تحریف مطالب دیگران بپردازند، درغیر اینصورت ذی نفع می تواند به موجب ماده ٢٣ همين قانون پاسخ آن را ظرف یک ماه کتباً برای همان نشریه بفرستد و نشریه مزبور موظف است آن گونه توضیحات و پاسخها را در یکی از دو شمارهای که پس از وصول پاسخ منتشر میشود، درهمان صفحه و ستون و با همان حروف که اصل مطلب منتشر شده است، مجانی به چاپ برساند به شرط آنکه جواب از دو برابر اصل تجاوز نکند و متضمن توهین و افترا به کسی نباشد. در غیر اینصورت به موجب ماده 30 قانون مطبوعات این عمل جرم و دارای مجازات خواهد بود. بايد در نظر داشت تعقیب جرم مزبور منوط به شکایت شاکی خصوصی است و در صورت استرداد شکایت تعقیب در هر مرحلهای که باشد متوقف خواهد شد.
آیا جرم نشر اکاذیب قابل گذشت است؟
جرم نشر اکاذیب اگر به شیوه سنتی واقع شود و مشمول مندرجات ماده 698 قانون مجازات اسلامی بشود و یا اگر از طریق مطبوعات صورت پذیرد قابل گذشت است و در صورت شکایت شاکی خصوصی تعقیب شروع و با گذشت وی تعقیب موقوف خواهد شد لکن اگر نشر اکاذیب از طریق سیستم های رایانه ای یا مخابراتی واقع شود به طوری که مشمول ماده 18 قانون جرائم رایانه ای باشد در خصوص قابل گذشت بودن آن اختلاف نظر وجود دارد که نظر اکثریت برغیر قابل گذشت بودن آن است.
قابل ذکر است استدلال گروه مخالفبئین شرح است: “چون تفاوت تغییر در وسیله ارتکاب جرم است و بر اساس اصول حقوق جزا صرف تغییر در وسیله جرم ماهیت جرم را تغییر نمی دهد وقتی نشر اکاذیب از طریق سنتی قابل گذشت نشر اکاذیب از طریق سیستم های رایانه ای نیز قابل گذشت و صرف تغییر در وسیله ماهیت جرم را تغییر نمی دهد”
مجازات نشر اکاذیب در قانون
هر کس به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی به وسیله نامه یا شکوائیه یا هر اسلات یا عرایض یا گزارش یا توزیع هر گونه اوراق جاپی یا خطی با امضا یا بدون امضا اکاذیبی را اظهار کند یا با همان مقاصد اعمالی را برخلاف حقیقت به عنوان نقل قول به شخص حقیقی یا حقوقی یا مقامات رسمی تصریحاً یا تلویحاً نسبت دهد اعم از اینکه از طریق مزبور به نحوی از انحاء ضرر مادی یا معنوی به غیر وارد شود یا نه علاوه بر اعاده حیثیت در صورت امکان، باید به حبس از دو ماه تا دو سال و یا شلاق تا (74) ضربه محکوم شود.
ماده 698 قانون مجازات اسلامی عنصر قانونی جرم نشر اکاذیب است؛ این جرم در قوانین گذشته ایران نیز لحاظ شده است چنانچه در بند ب ماده 296 قانون مجازات عمومی مصوب 1313 آمده: “هر کس به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی به وسیله مراسلات یا عرایض یا یا راپورتها یا نشر یا توزیع هر گونه اوراق چاپی یا خطی با امضاو بدون امضا اکاذیبی را اظهار کند یا اعمالی را بر خلاف حقیقت رأسا یا به عنوان نقل و قول به شخص یا اشخاص یا مقامات رسمی تصریحاً یا تلویحاً نسبت دهد اعم از اینکه از طریق مزبور به نحوی از انحاء ضرر مادی یا معنویی به غیر وارد شود یا نه ، به حبس تأدیبی از یک ماه تا دو سال محکوم خواهد شد و اگر راپورت از شخص رسمی در حدود صلاحیت او مبنی بر یکی از جهات مذکوره در بند الف باشد مجازات او دو برابر مجرمین خواهد بود.
در خصوص نشر اکاذیب از طریق سیستم های رایانه ای که فرمودید غیر قابل گذشت است به نظر بنده حقیر کاملاً اشتباه است چون تفاوت اینجا تغییر در وسیله ارتکاب جرم است و بر اساس اصول حقوق جزا صرف تغییر در وسیله جرم ماهیت جرم را تغییر نمی دهد وقتی نشر اکاذیب از طریق سنتی قابل گذشت نشر اکاذیب از طریق سیستم های رایانه ای نیز قابل گذشت و صرف تغییر در وسیله ماهیت جرم تغییر نمیابد.
باسلام و تشکر بابت حضور در estinafgar.com
از همفکری و مشارکت شما در ارتقاع سطح کیفی مقاله. با توجه به عدم صراحت قانونی لذا نظر شما دوست عزیز نیز اضافه می گردد تا استنباط صحیح توسط خواننده محترم انجام شود.