ماهيت قرارداد بیع متقابل – قاسم نجفی بابادی

 

قرارداد بیع متقابل یکی از انواع قرارداد سرمایه گذاری است که به تازگی و در چند دهه اخیر در کشورهای مختلف و در عرصه بین‌المللی مورد توجه قرار گرفته است. اگر برای شما نیز سوالاتی در این خصوص مطرح شده است، مثلا قرارداد بیع متقابل یعنی چه؟ مزایا و معایب قرارداد بیع متقابل چیست؟ و… در ادامه متن، ضمن تعریف قرارداد خرید متقابل به تمام این سوالات پاسخ خواهیم داد.

 

قرارداد بیع متقابل در قانون ایران

در قانون ایران برای قرارداد بیع متقابل در نفت به صورت اختصاصی ماده‌ای نوشته نشده است، اما در ماده ۲ آیین نامه چگونگی قراردادهای بیع متقابل غیر نفتی یک تعریف به این شکل نوشته شده است:

بیع متقابل یا معاملات دو جانبه به مجموعه‌ای از روش‌های معاملاتی گفته می‌شود که بر مبنای آن، سرمایه گذار تعهد می‌کند تمام یا بخشی از تسهیلات نقدی و غیر نقدی را برای تهیه کالاها و خدمات مورد نیاز از قبیل کالاهای سرمایه‌ای یا واسطه‌ای یا ماده اولیه و خدمات، به منظور ایجاد، توسعه، بازسازی و اصلاح یک واحد تولیدی یا خدماتی در اختیار طرف مقابل قرار دهد و بازپرداخت تسهیلات، شامل اصل و هزینه‌های تبعی آن، از محل صدور کالا و خدمات تولیدی نهایی امکان پذیر خواهد بود.

 

ماهيت بيع متقابل

در فقه پيرامون قراردادهاي كنوني تجارت بين الملل سخني به ميان نيامده است فقها بيشتر در مورد عقود معين به شرح تفضيل پرداخته اند.

بنظر مي رسد با توجه به تعريفي كه از بيع و ساير عقود معين در فقه بعمل آمده است ، نتوان قراردادهاي بيع متقابل را با هيچ يك از آنها توجيه كرد . چه آنكه اين قراردادها از پيچيدگي ها و ظرافت هاي خاصي برخوردارند كه در هيچ يك از عقود معين ديده نشده است .

مشاوره حقوقی

ديگر آنكه اين قرارداد، ازدو قرارداد مجزا و جدا از هم تشكيل شده است يعني در ظاهر يك قرارداد ولي دو قرارداد كاملاً جدا از يكديگر مي باشند كه هر كدام داراي پيچيدگي خاص خود مي باشد كه در عقود معين يافت نمي شود.

در فقه برخي از فقها عقود را توقيفي ( متوقف  برنص شارع) مي دانند بدين معنا كه تنها عقودي را لازم الوفا و مشروع مي دانند كه شارع آنها را تنفيذ نموده باشد .

اين دسته آيه « افوا بالعقود»را ناظر بر عقود زمان شارع مي دانند.اما در زمان كنوني ، فقها عقيده دارند كه عموم و اطلاقاتي مانندآيه « اوفوا بالعقود » ناظر به هم قراردادها چه عقود معين ،چه عقودي كه بنا به نياز بوجود آمده باشند ، مي باشد.

اهيت قرارداد بیع متقابل

امام خميني (ره) در كتاب البيع در مورد العقود در آيه « اوفوا بالعقود » مي فرمايد:

« از روشن ترين احتمالات موجود و نزديك ترين اقوال به ظاهر آيه اين است كه عقود به معناي مطلق عقود معامليه و عهديه مي باشد ، مانند عقد بيع و تعهدات رايج بين دولتها يا اشخاص»( امام خميني ،ج4،چاپ 1379، ص27)

پس با وصف آنچه گفته شد ، ميتوان نتيجه گرفت  كه قراردادهاي بيع متقابل از قراردادهاي نامعين است و تراضي طرفين براي لزوم و صحت آن كا في است و تحت عموم آيه« اوفوا بالعقود » قرار مي گيرد.

 ماهيت قرارداد بیع متقابل

طرفین قرارداد های بیع متقابل

نمونه قرارداد خرید متقابل نیز مانند عمده عقود دیگر، میان دو شخص منعقد می‌شود، برای مثال در بحث قرارداد بیع متقابل در نفت، یک قرارداد میان وزارت نفت ایران و شرکت توتال منعقد شد.

در این قرارداد بیع متقابل نفتی، شرکت توتال به عنوان سرمایه گذار و وزارت نفت ایران به عنوان سرمایه پذیر شناخته شد. با توجه به ماهیت قرارداد های بیع متقابل در ادامه توضیح خواهیم داد که چگونه جای طرفین در طی قرارداد تغییر می‌کند.

ماهيت قرارداد بیع متقابل

مطلب مفیدی برای شما بود ؟ پس به اشتراک بگذارید برای دوستانتان

قاسم نجفی بابادی

2483 مطلب منتشر شده

درباره این مطلب نظر دهید !

محصولات پرفروش