فرجام خواهی خارج از مهلت – قاسم نجفی بابادی

 

 فرجام خواهی چیست؟

یکی از مهم‌ترین وظایف دیوان عالی کشور، نظارت بر اجرای درست قوانین در دادگاه‌هاست. درواقع، دیوان عالی کشور این مسئولیت خود را در فرجام خواهی ایفا می‌کند.

رسیدگی فرجامی، بنابر ماده‌ ۳۶۶ آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۷۹، عبارت است از تشخیص هماهنگی یا ناهماهنگیِ رأیِ فرجام‌خواسته با موازین شرعی و مقررات قانونی. بنابراین، دیوان عالی کشور، آرای دادگاه‌ها را در این راستا بررسی می‌کند و رأی، به معنای اخص کلمه، صادر نمی‌کند. به‌بیان ساده‌تر، دیوان عالی کشور، رأیِ فرجام‌خواسته را ابرام یا نقض می‌کند و درصورت نقض، چون شأن رسیدگی به ماهیت دعوا را ندارد، پرونده را برای صدور رأی شایسته، به مرجعی پایین‌تر می‌فرستد.

فرجام خواهی در امور مدنی

ماهیت فرجام خواهی

فرجام‌خواهی به منظور تشخیص منطبق بودن یا عدم انطباق رای مورد درخواست فرجامی با موازین شرعی و مقررات قانونی میباشد که این رسیدگی شکلی توسط دیوان‌عالی‌کشور انجام میشود و رسیدگی ماهوی توسط دادگاهی که دیوان ارجاع میدهد ، انجام میپذیرد.

 

مهلت درخواست فرجامی چقدر میباشد؟

برای اشخاص ساکن ایران بیست روز و برای اشخاص مقیم خارج از کشور دو ماه از تاریخ انقضای مهلت تجدیدنظرخواهی می باشد.

در صورتی که دادخواست خارج از مهلت یاد شده تقدیم شود یا در مدت معین شده نقایص موجود رفع نشود، به موجب قرار از سوی دادگاهی که دادخواست به آن تسلیم شده رد می گردد.

این قرار ظرف بیست روز قابل شکایت در دیوان عالی کشور می باشد و رای دیوان عالی کشور بعد از رسیدگی به این امر قطعی است.

در صورت تکمیل دادخواست فرجام خواهی، مدیر دفتر دادگاه آن را برای اصحاب دعوا می فرستد تا ظرف بیست روز به صورت کتبی پاسخ دهند  پس از گذشت بیست روز چنانچه پاسخی رسیده یا نرسیده باشد، پرونده را به دیوان عالی کشور می فرستد.

فرجام خواهی خارج از مهلت

در برخی موارد مهلت فرجام خواهی عملا بیش از مهلت بیست روزه یا دو ماهه مزبور طول می کشد که ذیلا به موارد آن خواهیم پرداخت:

⇐ حجر، ورشکستگی یا فوت محکوم علیه

در صورتی که محکوم علیه ( کسی که می خواهد فرجام خواهی کند ) پس از صدور رای و پیش از ابلاغ آن ، محجور ، ورشکسته یا فوت شود، رای باید در مورد محجور به قیم، در مورد ورشکسته به مدیر تصفیه و در مورد متوفی به وراث او ابلاغ شود. در این صورت، مهلت فرجام خواهی از تاریخ ابلاغ رای به آنها در نظر گرفته می شود . چنانچه محکوم علیه پس از ابلاغ رای محجور ، ورشکسته یا فوت شود ، اگر هر یک از این وقایع پیش از پایان مهلت متحقق شده باشد و محکوم علیه فرجام خواهی نکرده باشد ، رای باید حسب مورد به نمایندگان قانونی و یا قائم مقام ابلاغ شود و مهلت فرجام خواهی از تاریخ ابلاغ رای به آنها در نظر گرفته می شود.

⇐ زوال سمت نماینده

چنانچه سِمَت یکی از اشخاصی که به عنوان نمایندگی از قبیل ولایت، قیمومت یا وصایت در دعوا دخالت داشته اند پیش از پایان مهلت فرجام خواهی زایل گردد ، باید به ترتیبی که در بند قبل گفت عمل شود. بنابراین ، در صورتی که سمت قیم پس از ابلاغ رای به وی و پیش از پایان مهلت فرجام خواهی زایل شود، رای باید به قیم جدید یا خود محجور ابلاغ شود و مهلت فرجام خواهی از تاریخ ابلاغ دوباره رای به آنها شروع می شود.

⇐ عذر فرجام خواه

در ماده 306 قانون آیین دادرسی مدنی مواردی پیش بینی شده است که در صورت وجود آنها، فرجام خواه می تواند با اثبات وجود این موارد تقاضای فرجام خواهی خارج از مهلت کند. این موارد به عنوان جهات عذر موجه در خصوص فرجام خواهی، تجدید نظر خواهی و واخواهی خارج از مهلت یکسان است.

 

مطلب مفیدی برای شما بود ؟ پس به اشتراک بگذارید برای دوستانتان

قاسم نجفی بابادی

2483 مطلب منتشر شده

درباره این مطلب نظر دهید !

محصولات پرفروش