چگونگی ابطال شرکت های سهامی – قاسم نجفی بابادی

بطلان شرکت ممکن است به سبب عدم رعایت یکی از قواعد عام راجع به قراردادها باشد مثل‌اینکه یکی از شرکا اهلیت نداشته یا فاقد قصد و رضا بوده باشد (ق.م. ماده ۱۹۰) یا ممکن است این بطلان به دلیل عدم وجود یکی از شرایط خاص تشکیل شرکت‌های سهامی باشد مثل‌اینکه تقسیم سود و زیان مطابق مقررات راجع به این نوع شرکت‌ها نباشد علی‌ای‌حال مطابق ماده ۲۷۰ قانون تجارت موارد بطلان ممکن است به خود شرکت یا عملیات و تصمیمات شرکت مربوط باشد که در ذیل توضیح داده می‌شود.

 

بند اول- علل بطلان شرکت سهامی

عدم اهلیت یا فقدان قصد مؤسسین، مخالفت با نظم عمومی، معلوم یا معین نبودن موضوع و غیر مشروع بودن جهت لازم از موارد عمومی بطلان هر نوع شرکتی محسوب می‌شود البته لازم به توضیح است که فقدان اهلیت یا عدم قصد یکی از مؤسسین و به طریق اولی پذیره نویسان موجب بطلان کل شرکت نمی‌شود، بلکه موجب کأن لم یکن شدن تعهد آن شخص می‌شود و نهایتاً باید آن تعهد توسط دیگران تقبل شود. (مستنبط از وحدت ملاک ماده ۷۵ ل. آ. ق.ت)

 

مستنبط از قوانین و مقررات تجارت به ویژه مواد ۲۰ الی ۳۱ و ماده ۲۷۰ شرایطی برای تشکیل شرکت ذکر شده است که عدم رعایت آن‌ها به‌موجب ماده ۲۷۰ موجب بطلان شرکت می‌شود. این شرایط را می‌توان به شرح ذیل بیان کرد:

1. تعداد شرکا (مواد ۳ و ۱۰۷)؛

2. حداقل میزان سرمایه (ماده ۵)؛

3. حداقل میزان تعهد مؤسسان (ماده ۷)؛

4. رعایت شرایط پذیره‌نویسی، اساسنامه، اظهارنامه ثبت شرکت؛

5. شرایط پذیره‌نویسی؛

6. شرایط تشکیل مجمع عمومی مؤسس و انجام وظایف آن‌ها (ماده ۱۷)؛

7. مقررات ماده ۲۰ درباره تشکیل شرکت سهامی خاص.

مشاوره حقوقی

بند دوم- علل بطلان عملیات و تصمیمات شرکت

اصولاً قانون‌گذار عملیات و تصمیمات شرکت را منوط به رعایت برخی مقررات کرده است که برای تشخیص این مقررات باید به مواد قانونی ذی‌ربط مراجعه کرد برای نمونه می‌توان به مقررات قانونی راجع به تشکیل مجامع عمومی جلسات هیئت مدیره، تغییرات در سرمایه شرکت، فروش اوراق قرضه و انحلال شرکت اشاره کرد، قانون‌گذار برای صحت این عملیات‌ها و تصمیمات در موارد مربوطه شرایطی را پیش‌بینی کرده است که باید رعایت شود.

1. ذی‌نفع بودن مدعی بطلان.

2. رد دعوای بطلان: در صورتی که قبل از صدور حکم بطلان شرکت یا بطلان عملیات یا تصمیمات آن در مرحله بدوی موجبات بطلان مرتفع شده باشد دادگاه قرار سقوط دعوای بطلان را صادر خواهد کرد. موجبات بطلان نیز مرتفع می‌گردد که در ماده ۲۷۰ ل.آ.ق.ت. به آن شده است و می‌توان بنا به درخواست خوانده مهلتی که از شش ماه بیشتر نباشد برای آن در نظر گرفت.

موجبات بطلان شرکت یا عملیات شرکت در ماده ۲۷۳ ل.ا.ق.ت. بیان شده است.

در دعوای بطلان انتخاب مدیر تصفیه ضروری می‌باشد که باید تعیین گردد که در ماده ۲۷۴ ل.آ.ق.ت. به آن پرداخته شده است.

 

آثار انحلال شرکت

1. واگذاری مدیریت به مدیران تصفیه؛

2. حفظ شخصیت حقوقی شرکت تا پایان عملیات تصفیه؛

3. تصفیه‌ی شرکت؛

4. ثبت و آگهی انحلال.

 

پایان کار تصفیه

پس از پایان کار تصفیه و پرداخت دیون و انجام تعهدات شرکت، باقی مانده‌ی دارایی ابتدا به بازپرداخت مبلغ اسمی سهام به سهامداران اختصاص می‌یابد و اگر مالی باقی بماند، به نسبت سرمایه‌ی سهامداران میان آنها تقسیم می‌شود. تقسیم دارایی شرکت میان سهامداران در مدت تصفیه یا پس از پایان آن منوط به آگهی شروع تصفیه و دعوت از بستانکاران به صورت سه مرتبه و در هرمرتبه به فاصله یک ماه در روزنامه‌ی رسمی و کثیرالانتشار شرکت است و حداقل باید ۶ ماه از تاریخ انتشار اولین آگهی بگذرد. با ختم تصفیه، مدیران تصفیه باید ظرف ۱ ماه مراتب را جهت ثبت آگهی در روزنامه‌ی کثیرالانتشار به مرجع ثبت شرکت‌ها اعلام کنند و پس از پایان تصفیه، اگر وجهی باقی مانده باشد، مدیران تصفیه باید آن مبلغ را در حسابی مخصوص به یکی از بانک‌ها بسپارند و نام بستانکاران و سهامدارانی را نیز که حقوق خود را دریافت ننموده‌اند، به آن بانک تسلیم نمایند و مراتب امر را در آگهی مذکور جهت اطلاع افراد ذی‌نفع اعلام کنند.

 

مطلب مفیدی برای شما بود ؟ پس به اشتراک بگذارید برای دوستانتان

قاسم نجفی بابادی

2483 مطلب منتشر شده

درباره این مطلب نظر دهید !

محصولات پرفروش