صدور اجراییه
احکام صادره از دادگاه ها و نیز مفاد اسناد لازم الاجرا رأسا” توسط محکوم له و ذینفع قابل اجرا نمی باشد، بلکه می بایستی مطابق مقررات و با انجام تشریفات قانونی به توسط مأمورین رسمی به مرحله اجرا درآیند و در واقع از قوای عمومی جهت اجرای آن کمک بگیرند و با تقاضای ذینفع نهایتا”، از اجرای احکام مدنی در خصوص احکام صادره از محاکم و ادارات ثبت در خصوص اسناد رسمی لازم الاجرا یا اسناد در حکم آن، دستور اجرا حکم با سند به اصطلاح اجرائیه صادر شود. بعد از صدور دستور مذکور معمولا” اختلافاتی بوجود می آید که منجر به شکایاتی نسبت به آنها می شود که معترض ممکن است از اطراف دعوی و یا از اشخاص ثالث باشد. که در این راستا مسائل و سؤالات متعددی وجود دارد که نیازمند بررسی است و می بایستی با تعمیق در قوانین موضوعه و استمداد از رویه قضائی و اساتید فن این ابهامات را حل کرد
صدور اجراییه
اجراییه چیست؟
اجراییه در لغت به معنای ورقه ای است که به منظور آگاهی کسی که اجرا علیه اوست، از طرف اجرا دادگستری یا ثبت به وی ابلاغ و پس از مهلت مقرر، اجرا شروع می شود. اجراییه، روشی قانونی برای باز پس گیری حقوق خواهان از خوانده می باشد. به موجب اجراییه، معادل مبلغ بدهی بدهکار، اموال بدهکار توقیف می شود. دادگاه می تواند به منظور پرداخت طلب خواهان، اقدام به مزایده گذاشتن اموال توقیف شده بدهکار و فروش آن ها کند تا حقوق خواهان را پرداخت کند. در شرایطی ممکن است قاضی در خصوص صدور رای اجراییه، اشتباه کند یا بدهی بدهکار پرداخت شود، در این صورت می توان از ظریق ابطال اجراییه، اقدام به جلوگیری از اجرای اجراییه کرد. اجراییه انواع مختلفی دارد؛ برخی از انواع اجراییه شامل اجراییه ثبتی، اجراییه دادگاه و اجراییه مالیاتی می باشد.
صدور اجراییه
انواع اجراییه
اجراییه انواع مختلفی دارد. در ادامه به بررسی متداولترین انواع اجراییه می پردازیم:
1. اجراییه دادگاه
2. اجراییه ثبتی
3. اجراییه مالیاتی
سند لازم الاجرا
موجبات صدور اجراییه چیست؟
مواردی که باعث صدور اجراییه می شوند، با توجه به نوع و مرجع صادر کننده اجراییه، متفاوت است. در ادامه به بررسی موارد و موجبات صدور اجراییه می پردازیم:سند لازم الاجرا
الف- موجبات صدور اجراییه توسط مراجع دادگستری
مراجع دادگستری می توانند به توجه به ادله، اقدام به صدور اجراییه نمایند. در ادامه به بررسی موجبات صدور اجراییه توسط مراجع دادگستری می پردازیم:
ب- صدور اجراییه به موجب دستور موقت
مرجع دادگستری با کمک دستور موقت، می تواند اقدام به صدور اجراییه کند. مراجع دادگستری با استفاده از دستور موقت، از ضرر و زیان موضوع دعوی، قبل از صدور رای قطعی، جلوگیری می کنند و اجراییه را برای جلوگیری از انجام عملی صادر می کنند.
ج- صدور اجراییه به موجب تامین خواسته
مرجع دادگستری با کمک تامین خواسته، می تواند اقدام به صدور اجراییه کند. اگر شخصی طلبکار باشد و برای طلبکار بودن خود، اسناد تجاری یا رسمی وجود داشته باشد یا برای ضرورت در حفظ مال، مرجع دادگستری، قبل از صدور رای با صدور اجراییه اقدام به توقیف مال بدهکار می نماید. مرجع قضایی با صدور اجراییه به موجب تامین خواسته، اقدام به دریافت معادل مالی که بدهکار، بدهی دارد، می نماید.
د- صدور اجراییه به موجب ورشکستگی
ورشکستگی می تواند باعث صدور اجراییه از جانب مراجع قضایی باشد. در صورتی که شرکت حقیقی یا حقوقی یا فرد اعلام ورشکستگی کند و عدم توانایی وی در پرداخت تعهدات مالی وی محرز شود، مرجع قضایی اقدام به صدور اجراییه به موجب ورشکستگی فرد یا شرکت می کند. مرجع قضایی برای جلوگیری از تصرف در اموال و پرداخت بدهی های فرد یا شرکت ورشکست شده، اقدام به صدور اجراییه می کند.
ز- صدور اجراییه به موجب رای قطعی دادگاه
رای قطعی دادگاه می تواند باعث صدور اجراییه شود. زمانی که فردی بدهکار است و دادگاه، وی را محکوم با پرداخت بدهی خود می کند؛ اگر فرد بدهکار از پرداخت بدهی قطعی خود خودداری کند، مرجع قضایی می تواند اقدام به صدور اجراییه کند. مرجع قضایی به منظور پرداخت بدهی های بدهکار به طلبکار، به اندازه معادل آن، اقدام به صدور اجراییه می کند.
ه- موجبات صدور اجراییه توسط مراجع غیر دادگستری
مراجع غیر دادگستری هم می توانند مانند مراجع دادگستری اقدام به صدور اجراییه نمایند.
صدور اجراییه
مراجع صدور اجرائیه
اجراییه می تواند از مراجع گوناگون صادر و پیگیری شود. در ادامه به بررسی برخی از مراجع صدور اجراییه می پردازیم:
الف- دفاتر اسناد رسمی
در خصوص اسناد رسمی لازم الاجراء، نسبت به دیون و اموال منقول و املاک ثبت شده و نیز املاک مورد وثیقه و اجاره، اعم از اینکه مورد وثیقه و اجاره ثبت شده یا نشده باشد، مرجع صدور اجراییه دفتر خانه ای که سند را ثبت کرده است، می باشد.
ب- دفاتر رسمی ازدواج و طلاق
در مورد مهریه و تعهدات ضمن ثبت ازدواج و طلاق و رجوع، دفتری که سند را تنظیم کرده است، می تواند اجراییه صادر نماید.
ج- اجرای ثبت یا اداره ثبت
در برخی موارد، درخواست صدور اجراییه، از جانب اجرای ثبت یا اداره ثبت می باشد. به طور مثال، برای وصول وجه قبوض اقساطی یا وجه چک بی محل، برای درخواست صدور اجراییه ثبتی باید از اجرای ثبت یا اداره ثبت اقدام کرد.
