نفقه : طبق ماده ی ۱۱۰۷ قانون مدنی ایران نَفقه عبارتست از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن البسه، غذا، اثاث منزل و هزینه های درمانی و بهداشتی و هر آنچه که به صورت عادت یا احتیاج لازمه زندگی وی باشد . البته قانون میزان دقیقی برای نفَقه مشخص نکرده بلکه نفقه را بر مبنای نیاز های متعارف و متناسب با وضعیت زن و منطبق با عرف زمان و مکان زندگی زوجین دانسته است.
پرداخت و تامين نفقه توسط مرد منوط و مشروط به اداي وظايف خاص و عام زناشويي نسبت به مرد است و چنانچه زن از انجام اين تکليف شرعي و قانوني خود نسبت به همسرش امتناع کند، نفَقه به وي تعلق نخواهد گرفت. چنانچه زن به واسطه بيماري يا شرايط خاص نتواند از همسرش تمکين کند، در آن مدت نيز حق نفَقه وي از بين نخواهد رفت و همچنان مستحق نَفقه خواهد بود.
زن مکلف به سکونت و اقامت در منزل تعیین‌شده توسط همسر خود است که این مسکن ممکن است بنا به موقعیت شغلی و اقامتگاه زوج در شهر محل اقامت وی تعیین شود.
اما ممکن است حق تهیه مسکن و محل سکونت طی شرط ضمن عقد نکاح یا طبق قرارداد یا توافقات بعدی در اختیار زن قرار داده و به وی واگذار شود که در این صورت حق انتخاب محل سکونت با زن خواهد بود. بنابراین اصل بر این است که حق تعیین مسکن با زوج است؛ مگر آنکه این حق طبق توافق به زن واگذار شود. زوجین می‌توانند پیش از عقد نکاح در این خصوص با یکدیگر توافق کنند که تعیین محل سکونت با زوجه باشد یا سکونت در شهر و محل خاصی را شرط قرار دهد و این توافق را در حین عقد قید و ثبت کنند.
ماده ی ۱۱۰۸ ق.م است که هرگاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع کند مستحق نفقه نخواهد بود. در اصطلاح عرفی و حقوقی تمکین عبارت است از برآوردن تمام نیازهای شوهر و اجابت کردن خواسته های شرعی او بنابراین یکی از موارد تمکین ، رابطه ی زناشویی است که زن باید در این مورد به جزموارد بیماری و خلاف شئون اخلاقی و مغایر با سلامت و روح زن از همسر خود تمکین کند.یکی از موارد دیکر تمکین اقامت در خانه ی شوهر است که همانطور که گفته شد به مجرد عقد ، زوجه مستحق نفقه نخواهد بود بلکه برای استحقاق نفَقه تمکین کامل زوجه شرط است مگر اینکه در ضمن عقد شرطی غیر از آن شده باشد که زن در خانه ی دیگری زندگی کند و نَفقه دریافت کند.
موارد سقوط نفقه
ترک منزل زن
زوج وظیفه دارد که در حد توانش منزلی مستقل و متناسب با شوونات زوجه فراهم کند، حال اگر این منزل از جنبه شوونات اجتماعی مطابق حال زن باشد ولی به‌سربردن در آن منزل موجب شود که احتمال ضرر و زبان شرافتی یا بدنی (آزار و اذیت) زوجه برود، خروج وی از منزل نشوز و عدم اطاعت محسوب نمی‌شود و نَفقه تا زمان بر طرف شدن مشکل به وی تعلق خواهد گرفت.
موارد سقوط نفقه
موارد سقوط نفقه
۱- نشوز زن
۲- عقد موقت
۳- فوت مرد
۴- طلاق بائن
با تحقق تمکین عام و سرپیچی از تمکین خاص یا برعکس نَفقه تعلق نمی‌گیرد، ضمن این که به طور کلی اثبات انفاق در صورتی که دلایل و شواهد مشخصی بر عدم تمکین زوجه نباشد با مرد است و همین طور زمانی که ادعای عدم تمکین وجود دارد، مرد باید ادعای خود را با مدارک و شواهد و اسناد به اثبات برساند. لذا به محض درخواست نفَقه از طرف زن مرد ملزم به ارائه ادله مبنی بر عدم تمکین زن است که این کار با روال معمول حقوقی جامعه ما از طریق ارسال اظهارنامه صورت می‌گیرد.
در مورد نفقه طلاق نیز ماده ۱۱۰۹ قانون مدنی می‌گوید: نَفقه مطلقه رجعیه در زمان عده به عهده شوهر است مگر این که طلاق در حال نشوز واقع شده باشد، لیکن اگر عده از جهت فسخ نکاح یا طلاق بائن باشد، زن حق نفقه ندارد مگر در صورت حمل از شوهر خود که در این صورت تا زمان وضع‌حمل حق نَفقه خواهد داشت. (طلاق رجعی: طلاقی است که در ایام عده مرد حق رجوع به زن را دارد، اما در طلاق بائن مرد چنین حقی ندارد چراکه رابطه زوجیت کلا قطع می‌شود)
ماده ۱۱۱۰ نیز درخصوص نفَقه زن در صورت فوت مرد می‌گوید: در ایام عده وفات که ۴ ماه و ۱۰۰ روز است، مخارج زندگی زوجه عندالمطالبه از اموال اقاربی که پرداخت نفقه به عهده آنان است (در صورت عدم پرداخت) تامین می‌شود.
موارد سقوط نفقه
رابطه نفقه و تمکین
قانون مدنی در ماده ۱۱۰۸ به صراحت بیان می‌دارد: هرگاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع کند، مستحق نفقه نخواهد بود. البته وجود مانع شرعی و قانونی برای زن در عدم تمکین مانع دریافت نَفقه نیست.
همچنین بدیهی است که تمکین زن نیازمند تمهید مقدمات و تهیه لوازم آن از جمله فراهم‌سازی مسکن مناسب و لوازم ضروری سکونت است که باید قبلا توسط زوج مهیا شده باشد و زن باید ضمن سکونت در منزل شوهر خود نسبت به ادای وظایف زناشویی اقدام کند.
موارد سقوط نفقه
جهت رفع سوالات و مشکلات خود از سیستم پشتیبانی سایت استفاده نمایید .
دیدگاه ارسال شده توسط شما ، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
دیدگاهی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با مطلب باشد منتشر نخواهد شد.