تصرف عدوانی و تخریب – قاسم نجفی بابادی

جرم تخریب در تصرف عدوانی به دلیل وارد کردن خسارت مالی به دیگران، قاعدتا از زمره ی جرایم علیه اموال و مالکیت است، اما برخی از انواع تخریب با توجه به نوع مال مورد تخریب، که ممکن است جز اموال دولتی یا عمومی یا فرهنگی یا مذهبی یا اموال مورد استفاده عامه ی مردم باشد یا به دلیل قصد و نیت مرتکب، که در راستای ارتکاب اعمال تروریستی و خرابکارانه و به قصد مقابله با حکومت و یا اهداف سیاسی دیگر باشد، به جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی نزدیکتر هستند.

به موجب اصل چهل و هفتم قانون اساسی، ((مالکیت شخصی که از راه مشروع باشد محترم است. ضوابط آن را قانون معین می کند.)) بنابراین کسی که با تصرف عدوانی یا تخریب مال متعلق به غیر، به مالکیت مشروع دیگران لطمه وارد میکند باید به سزای عملش برسد.

تصرف عدوانی (1)

 

ممکن است شخصی در راستای تصرف عدوانی مال غیر منقول دیگری، به آن مال تخریب نیز وارد کند که در این صورت دادگاه می تواند مورد را مشمول مقررات تعدد جرم دانسته و مطابق ماده ی ۱۳۱ قانون مجازات اسلامی مرتکب را به اشد مجازات محکوم کند، البته ناگفته نماند یکی از ضمانت اجراهای جرم تصرف عدوانی اعاده ی وضع به حال سابق است که این امر می تواند هدف مطلوب قانونگذار را تامین کند.

یکی از مصادیق جرم تخریب احراق به معنای سوزاندن است که غالبا ترس و وحشت و خسارات بالفعل و بالقوه ی بیشتری نسبت به سایر انواع تخریب ایجاد می کند و به همین دلیل مجازات بیشتری را نیز در پی دارد.

 

تشخیص ورود خسارات به مال، با توجه به ماهیت آن مال بر عهده ی عرف است و چه بسا عرف خسارت را به دلیل جزئی بودن آن قابل اغماض بداند.

 

تخریب شامل اموال منقول یا غیر منقول و مفروز و مشاع است و در حالت مشترک بودن مال مورد تخریب بین متهم و دیگری با توجه به رای وحدت رویه دیوان عالی کشور این جرم قابل تحقق است. در خصوص آنی یا مستمر بودن جرم تخریب بین حقوقدانان اختلاف است. برای مثال دکتر میر محمد صادقی این جرم را از جمله جرایم آنی می داند و معتقد است به محض ورود خسارات به مال این جرم رخ داده است.

برای تحقق جرم تخریب ضرورتی ندارد که قصد نابود کردن و خسارات وارد آوردن نسبت به همان مالی وجود داشته باشد که عملا نابود شده و یا خسارت دیده است برای مثال ممکن است شخصی قصد خسارات وارد کردن به درب یک خانه را داشته باشد لکن دیوار خانه هم مورد تخریب قرار گیرد که در این صورت تخریب نسبت به درب خانه و دیوار محقق است.

تصرف عدوانی و تخریب

مطابق ماده ی ۵۵۸ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات هر کس به تمام یا قسمتی از ابنیه، اماکن، محوطه ها و مجموعه های فرهنگی_تاریخی یا مذهبی که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است، یا تزئینات، تاسیسات و لوازم و خطوط و نقوش منصوب یا موجود در اماکن مذکور، که مستقلا نیز واجد حیثیت فرهنگی_تاریخی یا مذهبی باشد، خرابی وارد آورد علاوه بر جبران خسارت وارده به حبس از یک تا ده سال محکوم می شود.

تصرف عدوانی و تخریب

شخصی ممکن است به عرصه ی منابع طبیعی تجاوز کرده و آنرا مورد تخریب قرار دهد. در این صورت این شخص به صورت همزمان مرتکب دو جرم شده است هم جرم تصرف عدوانی و هم جرم تخریب.

تصرف عدوانی و تخریب

تصرف عدوانی بر خلاف تخریب جرمی مستمر است و این موضوع در نظریه ی شماره۱۶۳۴/۷_ ۲۹/۴/۶۴ اداره ی حقوقی قوه قضاییه منعکس شده است.

فردی که به قصد تصرف یک زمین کشاورزی یا یک مرتع طبیعی اقداماتی از قبیل شخم زدن یا یا بوته کنی یا ساخت و ساز انجام می دهد مرتکب هر دو جرم تخریب و تصرف عدوانی شده است و قاعده ی تعدد جرم در مورد وی صدق خواهد کرد و مشمول مجازات جرمی که شدیدتر است خواهد بود.

متصرف معمولا پس از تصرف ملک، در آن اقداماتی از قبیل احداث بنا، غرس اشجار و یا زراعت می نماید و همچنین ممکن است اقدام به تخریب یا از بین بردن آثار موجود نماید. در این صورت در راستای اجرای حکم رفع تصرف عدوانی به درخواست محکوم له درختانی که کاشته شده قطع و تخریب میشود مگر اینکه متصرف عدوانی مدعی مالکیت مورد حکم تصرف عدوانی باشد و در ظرف یک ماه از تاریخ اجرای حکم، در باب مالکیت به دادگاه صلاحیت دار دادخواست بدهد.

 

در صورتی که محکوم علیه دعوای تصرف عدوانی در این مهلت یک ماهه اقدام به اقامه ی دعوای مالکیت نماید و دادگاه به نفع وی رای صادر می کند، علاوه بر اینکه قلع بنا و اشجار منتفی می شود بلکه در اجرای حکم خلع ید مجددا محکوم علیه دعوای تصرف عدوانی بر ملک مستولی می گردد.

در صورتی که پس از تصرف عدوانی و تخریب، متصرف عدوانی اقدام به تخریب ملک نموده باشد، مطابق قانون آیین دادرسی مدنی به محکوم له این حق را داده است که متصرف را مکلف به اصلاح آثار تخریبی نماید.

مطلب مفیدی برای شما بود ؟ پس به اشتراک بگذارید برای دوستانتان

قاسم نجفی بابادی

2483 مطلب منتشر شده

درباره این مطلب نظر دهید !

محصولات پرفروش